Hato ka long kaba donkam ban tip ia U Blei?

Ka Jinglamphrang

Haba ngi phai sha ka histori, ngi shem bun bha ki jingϊapher ha kaba ϊadei bad ka jingmane, Ϊano ba ngi dei ban mane? Bad Kumno ba ngi dei ban mane? Wat U Kaiñ bad U Abel ha ka por mynhyndai, ka por ba sdang jong ka Pyrthei, ngi shem shaphang ka jingϊaleh jong ki ha kaba ϊadei bad ka jingmane, bad katba ki briew ki la nangroi nangroi, ka jingkylli shaphang, Ϊano ba ngi dei ban mane? Ka la long ka jingkylli kaba maϊan bha hapdeng ki hima bad ki jaidbynriew bapher bapher. Lyngba ki arta bah ki la don bun bah ki blei ba la ju mane. Don kiba mane ϊa Ka Sngi, U Bnai, bad Ki Khlur, kiwei pat ki mane ϊa ki mrad kum ki Masi, ki Bseiñ bad ki Hati, kiwei pat ki mane ϊa ki bleithaw ϊa kiba ki la ϊathaw hi da la ki jong ki kti. Ngi ϊai ϊohi ruh ha ka testament barim, ba ki briew ba la jied jong U Blei ki la leit ban mane ϊa kiwei pat ki blei, kata ïa ki bleithaw. Ka jubab jong ki ϊa kane ka jingkylli – Ϊano ba ngi dei ban mane? ka la long ka jubab kabym shai bad kaba thala. U Elijah u nongϊathuhlypa jong U Blei ha u Lum Karmel, haba ula kylli ϊa kajuh ka jingkylli ha ki briew ba la jied jong U Blei, da kaba ong, “Sa katno phin ϊeng lyngngoh hapdeng ar ki jingmut? Lada U Trai u long U Blei, to bud ϊa u, hynrei lada U Baal, te to bud ϊa uta, U paidbah te um shym jubab ϊa u shikyntien ruh.” (1 Syiem 18:21). Ki briew ki la kulmar jingmut haduh katta katta ba ka Baibl ka ϊathuh ha ngi ba ki khlem jubab ϊa u shikyntien ruh.

Hynrei ka jingkulmar shaphang ϊano ba ngi dei ban mane ka la kham jur shuh shuh ha kine ki sngi ba mynta. Lada ngin phai biang sha ka histori naduh ka spahsnem kaba ar bad kaba lai, ngi shem ba wat hapdeng ki Khristan ka don ka jingϊaleh bad jingkulmar ha ki jinghikai shaphang U Blei. Bun ki briew ki tharai ba ki Khristan baroh ki don ïa kajuh ka jingsngewthuh shaphang U Blei bad shaphang ka jinglong jong U, pynban kaba phylla ka long ba wat hapdeng ki Khristan ki don ïa ki jingsngewthuh bapher bapher shaphang U Blei bad shaphang ka jinglong jong U. Kumta ka jingthmu jong kane ka jingpule ka long ban pyni ïa ka jingdonkam ban don ïa ka jingsngewthuh kaba dei bad kaba beit shaphang ka jingtip lane ka jingithuh ïa U Blei. Hato ka Baibl ka hikai shaphang ‘Uwei U Blei’ ne ‘bun Ki blei’? Hato don tang ‘Uwei U Blei’ ne ‘Lai Ki Blei’? Wat kito kiba bat ϊa ka jingngeit kaba shisha ban ngeit ha ‘Uwei U Blei’, ka jingkulmar ka dang don ha ki, Hato ϊa une ‘Uwei U Blei’ la pynlong ne thaw da Lai ngut ki person?

Kumno ka Baibl ka hikai shaphang ka jingtip lane jingithuh ϊa U Blei, Mano ba dei une U Blei? Kumno ba ngi dei ban mane ϊa u? Mano uta uba dei hok ban ϊoh ϊa ka jingmane na ngi ki briew? Ha kane ka jingpule, ngin ϊa pule tang na ka Baibl marwei ban shem ϊa kine ki jubab baroh. Ngin ϊa wad ϊa ki jubab ϊa kum kine ki jingkylli -Hato ngi lah ne em ban tip ϊa U Blei? Hato U Blei u long uba maϊan? Hato ka long kaba donkam ban ithuh ϊa U Blei? Haba ngi ϊa kren bad kiba bun bah ki Khristan, ki jubab kiba ngi ju ϊoh barabor ki long ba “U Blei u long uba maϊan, ka jingithuh ϊa U Blei ka long kaba maϊan, bad ngin ym lah ban sngewthuh shaphang jong U”.[maϊan- mystery] Te mynta ngin ϊa peit tang na ka Baibl la ka hikai kumta ne em.

HATO KA LONG KABA DONKAM BAN TIP ÏA U BLEI?

1. Hato U Blei u sngewbha haba ki briew jong U kim tip bad kim ithuh ïa U?

Hosia 4:1 To sngew ϊa ka ktien U Trai, phi ki khun Israel; namar U Trai u don ka jingϊasaid bad kiba shong ha ka ri, namar ym don jingshisha lymne jingisynei lymne jingtip ϊa U Blei ha ka ri.

Haba U Blei u ong nga don ka ‘jingϊasaid’ bad kiba shong ha ka ri, kamut ba U Blei um sngewtynnad bad U don ka jingpyrshah ϊa ki nongshongshnong ha ka ri, namar ba kim don ka jingtip ϊa U Blei.

2. Kaei ka khubor ka banyngkong kaba ngi dei ban rah ha kine ki sngi khadduh?

Jingpynpaw 14:6,7 Bad nga la ϊohi ϊa uwei pat u angel uba her hapdeng ka bneng, uba don ka Gospel bymjukut ban ϊathuhkhana ha kita kiba shong halor ka khyndew, bad ha ki kynja bynriew bad ka jaid ka thylliej bad u paitlang baroh, Bad u ong da ka ktien bajam, To sheptieng ϊa U Blei, bad to ai ka burom ha u; naba la wan ka por ka jingbishar jong u: bad to phin ϊamane dem ϊa uta uba la thaw ϊa ka bneng bad ϊa ka khyndew , bad ϊa ka duriaw bad ϊa ki pukri um.

Hato phi la ju pyrkhat ko ki nongpule, ba wat ka jingkhot bakhadduh U Blei ϊa ki briew ka dei ka jingkhot ban mane ϊa U Blei bashisha. Kane ka pyni ïa ka jinglong jong ki briew kiba im ha ki sngi kiba khadduh, ba ki la jngai than eh na U Blei ba wat ki briew kiba la tip ïa U (ngi lah ban ong -Ki Khristan ka nam) kim shym la pyndonburom ïa U kum U Blei hynrei ki la ïapli ïa ka jingshisha jong U Blei bad ita iba lamler, bad ki la ïamane bad ïashakri ïa i jingthaw ïa kaban lyndet ïa U Nongthaw uba long ba la kyrkhu sha ki bymjukut (Rom 1:21-25). Ha ka kitab Jingpynpaw 14 lynnong phin shem shaphang ki khubor ki lai angel bad kane ka dei ka jingkhot isynei kaba khadduh shwa ka jingwan arsien U Jisu. Ngi tip ϊa kane, namar ha ka kitab Jingpynpaw 14 lynnong ngi shem ba ynda la pyndep ϊa kine ki khubor hangta U Jisu u wan.

Bad kawei ngi donkam ban sngewthuh ba ka kyntien “angel” hangne kam thew sha ki angel kiba don bad U Blei ha bneng. Ka kyntien “angel” ha ka ktien Grik ka dei “Aggelos” kaba mut u “nonglamktien”. Hooid khlem jingartatien, ka kyntien “angel” ka thew lang sha ki angel kiba don bad U Blei ha bneng namar ki dei ki nonglamktien jong u, bad ka thew ruh sha ki briew kiba long ki nonglamktien U Blei. Ϊa u Ϊoannis nongpynbaptis, U Epaphroditus la khot ïa ki ki nonglamktien ne ki nongkitktien (Math 11:10; Philipi 2:25), namar ba ki trei ϊa ka kam kum ki angel hynrei kam mut pat ba ki dei ki angel kiba don bad U Blei ha bneng, namarkata ki angel ha ka kitab Jingpynpaw 14 lynnong ka thew sha ki briew jong U Blei ‘ki nonglamktien’ namar dei ϊa ki briew ba U Jisu u la hukum ban rah ϊa ka Gospel sha ka Pyrthei, U Jisu u ong ha ki synran “To leit sha ka pyrthei baroh, bad to ϊalap ϊa ka Gospel ha ki bynriew baroh.” (Markos 16:15). Bad ngi la pule ba shibynta na ka khubor u angel banyngkong ka long ban wanrah biang ïa ka jingtip ïa U Blei ha ki briew baroh.

3. Hato ka long kaba donkam ban tip ïa U Blei?

Hosia 4:6 Ϊa u paidlang jong nga la pynjot namar bymdon jingtip, namar me la kyntait ϊa ka jingtip, nga ruh ngan kyntait ϊa me, ba men ym long lyngdoh satia ha nga; naba me la klet ϊa ka hukum U Blei jong me, nga ruh ngan klet ϊa ki khun jong me.

Hangne U Blei u ong ba ϊa ki briew jong U “la pynjot namar bymdon jingtip”. Kaei kane ka jingtip kaba U kren hangne? Kane ka jingtip ka dei kajuh ka jingtip ïa kaba la thoh ha ka dkhot 1 ïa kaba phi lah ban shem ha ka jingkylli 1, ka dei “ka Jingtip ïa U Trai”, ka dei shaphang ban ithuh ϊa U Blei. Namarkata, ϊa ki briew jong U Blei la pynjot namar ba kim don ka jingtip ϊa U Trai.

4. Balei ka long kaba donkam ban tip ïa U Blei?

Ioannis 17:3 Kane te ka long ka jingim bymjukut, ba kin ϊoh ithuh ϊa me U Blei uba shisha tang ma me hi, bad ϊa U Jisu Khrist, ϊa uba me la phah.

Ka jingithuh ïa U Blei uba shisha bad ïa U Jisu ka long ka jingim bymjukut. Ka long kaba donkam namar ka jingim bymjukut ka shong ha kaban ithuh bad ban don ka jingϊadei bad ki arngut ki longryngϊeng :U Blei bashisha bad U Jisu Khrist.

2 Petros 1:2 To long ba yn pynman bun ha phi ϊa ka jingaiei bad ka jingsuk ha kaba ithuh ϊa U Blei bad ϊa U Jisu uba U Trai jong ngi.

Lyngba kine ki artylli ki dkhot (Ioannis 17:3; 2 Petros 1:2) ngi shem ba ka jingtip ϊa U Trai ka long kaba donkam namar: ka jingim bymjukut, ka jingroi jong ka jingaiei, bad ka jingsuk ha ngi- ka shong ha kaban ithuh ϊa U Blei bashisha bad ïa U Jisu Khrist uba U Trai jong ngi.

5. Hato U Blei u thrang bad kwah ïa ngi ba ngin ithuh bad ban tip ïa U?

Eksodos 20:2 Ma nga U Trai uba U Blei jong me uba la wallam noh ïa me na ka ri Ijipt, na ka iing ka jinglong mraw.

Salm 46:10 To sngap, bad to tip ba nga long U Blei ma nga; yn pynkyntiew ïa nga hapdeng ki jaid bynriew, yn pynkyntiew ïa nga ha ka khyndew.

Hosia 6:6 Namar nga mon ϊa ka jingisynei, te ym ϊa ka jingkñia, bad ka Jingtip ϊa U Blei ban ϊa ka jingainguh thang.

Hooid! U Blei u thrang bad U kwah ïa ngi ban tip bad ithuh ïa U.

6. Hato ban ithuh ïa U Blei ka long kaba maïan?

Job 22:21 To pynïa-ithuh ïalade bad U, bad to long suk; na kane kan wan kaba bha keiñ ïa me.

2 Timothi 1:12 Namar nga la ithuh ϊa uta ha uba nga ngeit, bad nga ngeit skhem ba u long uba lah ban da ϊa kata kaba nga la aiti ha u hamar kata ka sngi.

Lada ka jingithuh ïa U Blei ka long kaba maïan, kumno pat ka Baibl ka ong ha ngi ba ngi dei ban "pynïa-ithuh ïalade bad U" ? Hato ka long mo kaba shongnia ban ong ba u briew u don ka jingïadei kaba jan bad kaei kaei kaba maïan? U Paul um ngeit ba U Blei u long uba maϊan lane Uba ngim lah ban ithuh, U Paul hi u ithuh ϊa U Blei. Namarkata U Paul u sa pynbna ha ki nong Athen “HA U BLEI ΪA U BYMITHUH, Ϊa uba phi ϊamane namar kata khlem da ithuh.” (Kam Ki Apostol 17:23), U Paul u pynbna ϊa une U Blei uba maϊan uba ki nong Athen ki ïamane ha ka jingbymithuh hynrei ϊa lade u ong “nga la ithuh ϊa uta ha uba nga ngeit”.

7. Ha kaei te U Blei u shah ïa ngi ba ngin sngewsarong? Hato dei ha ka jingstad, ka spah, bad ka jingkhraw?

Jeremaiah 9:23,24 Kumne u ong U Trai, wat ai ba u riewstad un sarong ha la ka jingstad, lymne uba khrawbor un ym sarong ha la ka bor, u riewspah to un ym sarong ha ki spah jong u, hynrei uta uba sngewsarong to un sarong ha kane: ba u shemphang, bad ba u ithuh ϊa nga, ba nga long U Trai uba leh ϊa ka jingleh ieit, ϊa ka jingbishar, bad ϊa ka hok, ha ka khyndew, naba ha kine kiei kiei nga sngewbha keiñ, ong U Trai.

Ha kane ka jingthoh, U Blei u ong ba ka don tang kawei kaba ngi lah ban sngewsarong bad kata ka long ba ngi shemphang bad ba ngi ithuh ϊa U Blei. Namarkata ka long kaba donkam ban ithuh ϊa U Blei, bad ka dei tang ha kane ba u briew u lah ban sngewsarong. Jingkylli- Kumno U Blei un shah ϊa ngi ban sngewsarong ha kaban ithuh ϊa U, lada U long uba maϊan bad lada ngim lah ban ithuh ϊa U? Te da kaba shai kata kan ym lah ban long.

8. Hato ngi lah ban wad ïa U Blei da lade hi?

Job 11:7 Me lah ma me da kaba wad ban shem ïa U Blei? me lah ban shem ïa U Badonbor baroh haduh kaba janai?

Ngim lah da ka jingstad bad jingsngewthuh ba lyngkot jong ngi ban wad ban sngewthuh ïa U Blei bymjukut haduh kaba janai. U Blei da lade hi un pynithuh ha ngi, katkum ka jingibit jong U ban pynpaw ϊa lade ha ngi, lyngba ka ktien jong u, ka Baibl (Deut 29:29; 2 Tim 3:16), lyngba ka mariang (Rom 1:20) bad ha ka rukom bajanai eh ka long lyngba ka jingim U Khun jong U (1 Ioan 5:20), bad hooid ngim lah ban len ba ϊa kane ka jingim jong U Jisu ruh la thoh lang ha ka Baibl.

9. Kumno te ngin leh ban ithuh ïa U Blei khlem pep?

Proberb 2:3-5 Bad lada me ϊam ϊawad ϊa ka jingsngewthuh bad pynjam ϊa la ka ktien ban ϊoh ka jingshemphang, lada me wad ϊa ka kum ϊa ka rupa, bad wad bniah ϊa ka kum ϊa ki spah ba la buhrieh; kumta te men shemphang ϊa ka jingsheptieng ϊa U Trai, bad men shem ϊa ka jingtip ϊa U Blei.

Jeremaiah 29:13 Bad phin wad ϊa nga, bad phin shem ϊa nga , haba phin wad ϊa nga da ka dohnud baroh.

Mathaios 7:7-8 To pan, te yn sa ai ha phi; to wad, te phin sa shem; to tied, te yn sa plie ϊa phi. Naba baroh uba pan u pdiang; bad uba wad u shem; bad ϊa uba tied yn plie.

Na kine ka dkhot U Blei u ai jingkyrmen ïa ngi namar ngi lah ban ϊthuh bad tip ϊa U, U Blei um long uba maϊan, namar U hi u thrang ïa ngi ba ngin tip.

10. Haei ngin wad ϊa U Blei? Dano te U Blei U pynithuh ïa lade ha ngi?

Rom 1:20 Namar ϊa kita kiei kiei ruh ki bym lah ϊohi ki jong u naduh ka jingpynlong ϊa ka pyrthei la ϊohi shynna, ba la shemphang ϊa ki na kita kiei kiei ruh ba la thaw, kiba long, ka bor bymjukut ruh bad ka jinglong Blei jong u, khnang ba kin long khlem jingkrendong shuh.

Ngi lah ban wad ϊa U Blei ha ki jingthaw jong U bad ha ka Jingthoh bakhuid. Ka Jingthoh bakhuid ka ong, ba ϊa “ka bor bymjukut ruh bad ka jinglong Blei jong u (Godhead lane divinity)” la ϊohi shynna bad lah ban shemphang ϊa ki lyngba ki jingthaw jong U, lyngba ka ktien jong U, bad lyngba kiei kiei kiba U Blei ula pynpaw. Ha kiwei pat ki kyntien, ka jinglong Blei jong U Blei kam long kaba maïan kumba la sngewthuh da kiba bun ki briew.

1 Ioannis 5:20 Ngi tip ruh ba uta U Khun U Blei ula wan, bad ula ai ha ngi ka jingshemphang, khnang ba ngin ϊoh ithuh ϊa uta U Bashisha (U Blei), bad ngi long ha uta U Bashisha, ha uta U Khun jong u, U Jisu Khrist. Une u long uta U Blei bashisha bad kata ka jingim bymjukut.

U Ioannis u ϊathuh ha ngi, ba shibynta na ka mishon jong U Jisu lane ka daw balei ba U Jisu u wan sha kane ka pyrthei ka long ba un “ai ha ngi ka jingshemphang, khnang ba ngin ϊoh ithuh ϊa uta U Bashisha”. Lada ngi kwah ban shem ϊa U Blei Uba shisha ngi dei ban wad ϊa U da kaba leit sha U Jisu kumba ngi long. Namar dei tang U Jisu marwei uba lah ban pynpaw janai ha ngi ϊa U Blei. Te lada ngi ong ba ngim lah ban ithuh ϊa U Blei bad ba U Blei u long uba maϊan, bad ba ka ktien U Blei kam shym la pynpaw shaphang ka jingtip ϊa U Blei, bad lada ngi ong kumta, kata kamut U Jisu um shym la lah ban pyndep ϊa la ka jong ka mishon namar shibynta na ka mishon jong U Jisu ka long ba un wan ban ai ha ngi ka jingshemphang khnang ba ngin ϊoh ithuh ϊa U Blei. Hynrei kane kan ym lah ban long, naba U Jisu u ong ha U Kpa ba u la pyndep ïa kata ka kam kaba u la ai ha U ban leh ha kane ka pyrthei.

Ioannis 17:4 Nga nga la pyndon burom ïa me ha ka pyrthei: nga la pyndep ïa kata ka kam ïa kaba me la ai ha nga ba ngan leh.

Te namarkata, haba ngi la tip ïa ka jubab na U Khrist ba ula lah ban pyndep ϊa la ka mishon, da kaba skhem ngi lah ban ong ba ngi lah ban ithuh ϊa U Blei bad ba ka ktien jong U ka la pynpaw ϊa kata.

11.Ka jingtip lane ka jingithuh ïa U Blei ka kynthup ïa kaei?

• Ban tip ba U dei mano lane ba U long uei:

Salm 100:3 To tip ba U Trai u long U Blei; long ma u uba la thaw ïa ngi bad ngi long ki jong U; ngi long ki briew jong U, bad ki langbrot ka jaka phlang jong U.

• Ban tip ϊa ka lynti, ka burom bad ka jinglong jong U Blei:

Eksodus 33:13 Mynta namarkata, nga kyrpad ϊa me, lada nga la shem ϊa ka jingsngewbha ha khmat jong me, to pyni ha nga ϊa ka lynti jong me, ba ngan ïoh ithuh ϊa me, bad ba ngan ϊoh shem ϊa ka jingsngewbha ha khmat jong me, to khmih ruh ba kane ka jaid bynriew ka long u paidlang jong me.

U Moses u duwai sha U Blei ba un pyni ha u ϊa ka burom bad ka lynti jong U. Balei?- Khnang ba un ϊoh ithuh ϊa U Blei. Bad phin shem ruh ba ha ka dkhot 18 U Moses u dang ϊai kyrpad sha U Blei, “Nga kyrpad ϊa me, to pyni ha nga ϊa ka burom jong me.” Te ban don ïa ka jingtip ϊa U Blei ka kynthup ym tang ba ngin ithuh ba u dei mano ne ba u dei uei hynrei ka kynthup ruh ban tip ϊa ka burom bad ïa ka lynti jong U. Bad U Blei u jubab ϊa ka jingkyrpad U Moses ha ka dkhot 6 bad 7 jong ka lynnong ba 34:

Eksodus 34:6,7 Te U Trai ula ϊaid lait ha shuwa jong u, bad ula pynbna, U Trai,U Trai, U Blei uba isynei bad ba aiei, uba ϊaishah slem, bad uba kynrei ha ka jingbha bad ka jingshisha, uba bat ka jingisynei ϊa ki hajar, uba map ϊa ki jingpalat, bad ϊa ka jingryngkang, bad ϊa ka pop; bad un um pynksan da lei lei ϊa u bymman, uba pynwan ϊa ki jingpalat jong ki kpa ha ki khun, bad ha ki khun jong ki khun, haduh ka lai bad kaba saw pateng bynriew.

Te hangne phi ϊohi ba haba U Moses u kyrpad ϊa U Blei ban pyni ϊa ka burom bad ϊa ka lynti jong U – U Blei u pyni ha u Moses da ki jinglong jong U. Ka daw ba U Blei u pyni ha U Moses ϊa ka jinglong jong U – ka dei namar kane ka jingkyrpad jong U Moses “ba ngan ïoh ithuh ïa me”. [ithuh=tip]. Te kumta, ‘Ka Jingtip ϊa U Blei’ ka kynthup ruh ïa kaban tip ϊa ka lynti, ka burom bad ka jinglong jong U Blei.

• Ban don ka jingϊadei kaba jan bad U Blei:

Job 22:21 To pynïa-ithuh ïalade bad U, bad to long suk; na kane kan wan kaba bha keiñ ïa me.

Ban ithuh ϊa U Blei kamut ban ϊa ithuh-ithaw bad ban don ka jingϊadei kaba jan bad U Blei. Ban shu tip shaphang U Blei khlem da ithuh ϊa U Blei kam pat biang. Kata kamut ngim pat ithuh shisha ϊa U Blei. Ngim dei ban shu sngewhun tang ha ka jingtip shaphang U Blei hynrei ngi dei ban thrang ban ithuh shisha ϊa U Blei. Bad ngi lah ban don ϊa kane ka jingϊadei bad U Blei tang da kaba pdiang ϊa U Jisu ha ka dohnud bad da kaba ϊaisah ha U da ka jingngeit (Ioannis 15:5). Kumta ngin sa lah ban ong kumba ong U Paul ha ka dkhot kaba harum:

2 Timothi 1:12 Namar nga la ithuh ϊa uta ha uba nga ngeit, bad nga ngeit skhem ba u long uba lah ban da ϊa kata kaba nga la aiti ha u hamar kata ka sngi.

• Ban ieit ϊa U Blei bad ban pynpaw ϊa ka jinglong U Blei sha kiwei pat lane ban ieit ϊa kiwei pat:

1 Ioannis 4:7-9 Ko hep baieit, to ngin ïaieit paralok hi, naba ka jingieit ka long na U Blei, te uwei pa uwei baroh uba ieit, la kha ϊa u na U Blei, bad u ithuh ϊa U Blei. Uta ubym ieit um ithuh ϊa U Blei, naba U Blei u long ka jingieit. Ha kane la pynpaw shynna ϊa ka jingieit U Blei ha ngi, ba U Blei ula phah ϊa la u khun ba la kha marwei sha kane ka pyrthei, ba ngin ϊoh im da u.

Ka jingtip ïa U Blei ka kynthup ban ieit ïa U Blei bad ban pynpaw ϊa ka jinglong U Blei sha kiwei pat lane ban ieit ϊa kiwei pat.

• Ban kohnguh ïa U Blei

Titos 1:16 Ki phla ba ki tip ϊa U Blei; hynrei ha la ki kam ki len ϊa u, ba ki long ki ba ijli, bad kibym kohnguh, bad ha ki jingleh babha baroh kibym suid ñiew.

Ban ithuh ϊa U Blei ka kynthup ruh ban kohnguh ϊa U, namar lada ngi la ithuh bad ngeit, ngin jin da la kohnguh ruh. Naba ka jingithuh ïa U Blei kan ïalam ïa ngi sha kaban kohnguh ïa U.

Bad kawei nga sngew donkam ban wanrah hakhmat jong phi, ba ha shuwa ba ngin 1)ngeit bad don ka jingïadei bad U Blei, ha shuwa ba ngin 2)ieit ïa U Blei bad pynpaw ïa ka jinglong jong U sha kiwei pat, bad ha shuwa ba ngin 3)kohnguh ïa U, nyngkong eh ngi donkam ban tip U Blei u long uei. U Paul ruh u ong, “Namar uno uno baroh uban khot kyrpad ϊa ka kyrteng U Trai, yn pynim ϊa u. Kumno te kin ϊakhot kyrpad ϊa uta ha uba kim shym la ngeit? Kumno de kin ϊoh ngeit ha uta shaphang uba kim shym la ϊohsngew?” (Rom 10:13-14). Ka jingϊohsngew ka dei kaei kaei kaba ϊadei bad ka jingtip. Namar haba ngi ϊohsngew ngi tip ruh. Bad U Paul u ong shai ba ka jingϊohsngew bad ka jingtip ki ju leit ha shuwa ïa ka jingngeit. Ïa kine ki laitylli kiba la jer ha khmat, ngin ym lah ban pyndep janai ïa ki, lada ngim tip shuwa ïa ka jubab jong kane ka jingkylli – UEI U BLEI? Namarkata ka long kaba donkam ban tip ϊa ki jubab jong kine ki jingkylli: Mano ba dei Une U Blei? Uei une U Blei ïa uba ngi dei ngeit? Uei une U Blei ïa uba ngi dei ban ieit? Uei une U Blei ïa uba ngi dei ban kohnguh? U long uba kumno ha ka jinglong? Kine keiñ ki dei ki jingkylli kiba ngin ïawad mynta ha kane ka jingpule, bad ngi ngeit skhem ba ka ktien jong U Blei marwei kan ai ha ngi ϊa ki jubab kiba thikna bad kiba janai.

Ko ki para baieit eh, ka long shisha kaba donkam ban ithuh ϊa U Blei namar lada ngi ithuh ϊa U ngi don ϊa “ka jingim bymjukut, bad ka jingaiei bad ka jingsuk kan man bun ha ngi”. Yn ym don uwei ruh u briew uba la shah ktah ha U Mynsiem jong U Blei u ban len ha la ka dohnud ba ym kwah ϊa kine, U Blei hi u tip ϊa ka jingkwah bad jingthrang jong ngi ϊa ka jingim bymjukut, bad namar ba U Blei u ieit eh ϊa phi bad ïa ngi lang baroh, u phah ϊa la U Khun sha kane ka pyrthei kaba dum ba ngin ϊoh ithuh ϊa U Blei khnang ba ngin ϊoh ϊa ka jingim bymjukut, bad ba ngin ϊoh kyrhai ruh ϊa ka.

******