Ka Jingpyllait Im Na U Blei
Katno ka long ka jingsngew shyrkhei haba pyrkhat ba ngin don ha ka dew lynnong bad sawdong jong ka la ker da ka duriaw bah bad la don da ki dohkha shark kiba bam briew. Bad ha kata ka dew lynnong ym don bam ym don um ban dih bad ha ka jingdum bad ka jingsohsat, hynrei katno ka jingsngew kmen lada don ba wan iarap bad pyllait noh na kata ka jaka. Ha ka jingshisha baroh ki briew ki la long kumba ki la jah ha ka dew lynnong kum kane. Ngi donkam kloi kloi ia ka jingiarap, ym da ki lieng ne ki helikoptar hynrei ka jingiarap na U Kpa Uba ha bneng. U Blei U ieid ia phi haduh katta katta ba U la phah ia la jong U khun ba la kha marwei ban iarap bad pynim ia phi ia nga. Nga ngeit skhem ba phi la ju iohsngew ia kane hynrei hato phi la ju sngewthuh shai ia kane? Kadon jingmut aiu ia phi halor kane ka mat, bad kane ka lah ban pynkylla ia ka jingim jong phi. To pule ban tip ia kata!
1. Hato U Blei U don jingsngew ia nga?
U la pynbna ha ka ktien jong U: “Haba me la long uba kordor ha khmat jong nga, bad uba don burom, bad nga la ieit ia me; namarkata ngan ai noh ki briew namar jong me, bad ki kynja bynriew namar ka jingim jong me" Isaiah 43:4. “Shisha, nga la ieid ia pha da ka jingieit bymjukut." Jeremaiah 31:3.
Jubab: Ka jingieit kaba bymjukut jong U Blei ia nga ia phi ka long ka bym lah ban batai ha ki jingmut jong ngi. U ieit ia phi kumba phi long. Un ai ia ka jingim jong U Khun jong U ha phi wat lada phi long tang phi marwei ba la jah. Kynmaw ia kane ka jingshisha, phi long kordor bha ha khmat jong U, U ieit bha ia phi.
U Blei u don ka jingieit bad jingsngew ia phi shi met hi. Katno ka long kaba sngewtynnad ban iaroh ha ka jingkmen.
2. Kumno U Blei u pynpaw ia ka jingieit jong U ha ngi?
"Naba U Blei ula ieit katta katta ia ka pyrthei katba ula aiti noh ia la u khun ba la kha marwei ba uei uei uba ngeit ha u, un ym jot shuh, hynrei un ioh ka jingim bymjukut." Ioannis 3:16. “Ha kane la pynpaw shynna ia ka jingieit U Blei ha ngi, ba U Blei u la phah ia la U Khun ba la kha marwei sha kane ka pyrthei ba ngin ioh im da u. Ha kane ka long ka jingieid, ym naba ngi la ieid ma ngi ia U Blei, hynrei naba u la ieid ma u ia ngi,bad ba u la phah ia la U Khun ban long ka kuna na ka bynta ki pop jong ngi.” 1 Ioannis 4:9,10
Jubab: Namar ba U ieit ia ngi haduh katta katta, U shah ba U Khun jong U un shah ki jingshah pynmong bad ki jingshah ibein bad ban shah ia ka jingiap tang namar ba U Um kwah ban ia jngai na ngi ki briew. Ngi lah ban nym sngewthuh ia kane hynrei u la kloi ban leh ia kane tang na ka bynta jong phi jong nga.
Ym pat ju don ka nuksa ba kum kane ba U la pyni halor ka diengphna. Ka jingieit jong U Kpa bad U Khun ia ngi ki briew. Ym don kawei ruh ka mynsiem ba U Khrist um ieit.
3.Kumno U ieit ia uba kum ia nga?
“Hynrei U Blei u pyni shynna ia la ka jong ka jingieit sha ngi, ha kaba haba ngi dang long kiba pop, U Khrist u la iap iapli ia ngi.” Rom 5:8
Jubab: Ym dei namar ba nga la thied ia ka jingieit ne ba nga dei hok ban ioh ia ka. Ym don uwei ruh na ngi uba la pdiang ne thied eiei sa tang ka bainong jong ka pop, kaba long ka jingiap (Rom 6:23). Hynrei ka jingieit jong U Blei ka long kaba khlem kyndon. U ieit ia ki nongtuh, ia kiba klim, ia ki nongshohnoh briew. U ieit ruh ia kiba khwan-lade, kiba shukor, kiba krenbeiñblei. Hynrei, kaba khrawtam na baroh ka long: U ieit ia nga! Bad namar ba U tip ba ka pop jong nga kan ialam tang sha ka jingjynjar bad ka jingiap, U kwah ban pynlaitim ia nga na ka jingiap. Dei namar kane ba U sa phah ia la U Khun ba Un iap na ka bynta jong ngi.
Ym don uwei ruh uba im ia uba U Jisu Um shym la ieit.
4. Ka jingiap jong U ka leh aiu ia nga?
“Ha khmih phi kaba kumno ka jingieit uta U Kpa u la ai ha ngi, ba la khot ia ngi ki khun U Blei: bad kumta ngi long. Namar kane kein kata ka pyrthei kam ithuh ia ngi, naba kam shym la ithuh ia u.“ 1 Ioannis 3:1. “Hynrei kat kiba la pdiang ia u, ha kito u la ai bor ban long ki khun U Blei, kata ha kita kiba ngeit ha ka kyrteng jong U.” Ioannis1:12.
Jubab: U Khrist u iap namar ba un siew ka kuna jong nga. Ia U la kha kum u briew khnang ba un mad ia ki juh ki jingeh bad ka jingiap kaba nga nga dei hok ban ioh.
Bad nangta u kloi ban ai ka jingaisngewbha ia kaei kaba u la leh. Ha kiwei pat ki kyntien, Ka jingim kaba hok jong U la ai sngewbha ha nga bad ia nga la ñiew uba hok. Ka jingiap jong u ka long kaba pdianghun da U Blei kum ka jingsiew kaba pura na ka bynta ki jingbakla baroh kiba nga la leh, bad da ka jingpdiang ia kaei kaba u la leh kum ka jingaiei sngewbha, Ia nga la pdiang sha ka jinglong shi iing bad ka iing jong U Blei kum u/ka khun jong U.
Ka jingiap jong U Jisu ka long ka kuna ba u la siew na ka bynta ka pop jong ngi ba ngi la leh. Lada phi pdiang ia kane ka jingaiei sngewbha , phi long shi bynta bad ka longiing jong U Khrist.
To pyrkhat ia kine ki mat harum khyndiat:
- Namar ka pop jong nga, ia nga la dei hok ban iap.
- Ngam lah ban siew ia kata ka jingsiew khlem da duh ia ka jingim bymjukut, namar lada nga iap na ka bynta ka pop lade, ngan nym lah ban pynmih pat ia lade na kiba iap. Ngan iap junom.
- Nga la shah ram ia kaei kaei kaba ngam lah ban siew! Hynrei U paralok u wan ha ka longrynieng jong U khrist bad u ong “Ngan sa siew ma nga, Ngan iap na ka bynta jong phi bad Ngan ai ka jingaiei sngewbha ia phi.”
- Nga dei ban pdiang ia kata ka jingai sngewbha! Kaba suk bha, dei ne em? Nga shu pdiang beit ia ka jingiap jong U kum ka jingsiew kuna na ka bynta ka jingiap kaba dei hok kaba ngan ioh. Ha ka khyllipmat ba nga pdiang ia kata, ha kata ka por hi ia nga la pynlong kum u ne ka khun U Blei.
5. Kumno ngan pdiang ia U bad iaid lait na ka jingiap sha ka jingim?
Ngi dei ban phla tang 3 tylli kiei kiei:
1. Nga long u nongpop “Baroh ki la leh pop." Rom 3:23. 2. Nga dei hok ban iap. “ka bainong ka pop ka long ka jingiap." Rom 6:23. 3. Ngam lah ban pynim ia lade. “Khlem ma nga [Jisu] phim lah leh eiei ruh em." Ioannis 15:5.
Bad kumta ngeit ha lai tylli kiei kiei:
1. U iap na bynta jong nga. “Ba… un ioh mad ia ka jingiap na ka bynta (ki briew) baroh.” Hebru 2:9. 2. U map ia nga. “Lada ngi phla ia la ki pop, u long uba iaineh bad uba hok ban map ia ki pop jong ngi.” 1 Ioannis1:9. 3. U pynim ia nga. “Jar uba ngeit ha nga u don ka jingim bymjukut.” Ioannis 6:47.
U Jisu u ai ia la ka jingim ban siew ka kuna jong ngi.
Jubab: Da kaba pan, ngeit, bad pdiang ia kane ka jingaiei kaba khraw jong U Blei.
6. Kaei nga dei ban leh ban don ia kane ka jingaiei sngewbha jong ka jingpynim?
Jubab: Kaba ngi dei ban leh ka long ban shu pdiang kum ka jingaisngewbha kaba sngur. Ki kam jong nga kin nym lah pynksan ia nga. Baroh kiba pan ia ka jingpynim da ka jingngeit kin ioh. U nongpop ba shyrkhei bha, ia u la pdiang kumjuh kumba la pdiang ia kiwei kiba ju leh kam babha. Ia ki barim yn nym niew shuh. Kynmaw U Blei u ieit ia baroh kumjuh bad ka jingmap ka long ia baroh kiba pan. “Ia kiba la pynksan ei da ka jingaiei jong u kein da kata ka jingsiewspah kaba ha U Khrist Jisu.” Rom 3:24. “Namar kata ngi ia kut nia noh ba pynksan ia u briew da ka jingngeit khlem ki jingleh ka hukum." Rom 3:28
“Namar da ka jingaiei la pynim ia phi, da ka jingngeit kein, kata ruh ym na phi hi; ka long ka jingai U Blei ym na ki jingleh kein, ba uno uno ruh un ym ioh ban sngew sarong." Ephesos 2:8.
Hato phi la ngam jyllop ha ka pop? U Jisu un wan iarap ia phi lada phi khot ia u.
7. Lada nga long shi bynta bad u da ka jingngeit, kaei kaba U Jisu un pynkylla?
“Kumta lada uei uei ruh briew u don ha U Khrist, u long u jingthaw bathymmai;kiei kiei ruh kiba rim ki duh noh; ha khmih kiei kiei baroh ki la jia long kiba thymmai." 2 Korinth 5:17.
KA BOR U KHRIST KA LAH BAN PYNKYLLA IA U NONGPOP BA KHRAW SHA U RIEWKHUID.
Jubab: Lada ngi pdiang bad shah ia U Khrist ba un shong ha ngi ba un trei kam hapoh jong ngi, kan don ka jingkylla ha ka jingim. Ki jinglong ba sniew bad ki barim kin duh noh bad ka jingim U Khrist kan shong kan sah bad ngi. Ngin sngew laitluid bad yn nym don jingpynrem shuh. Ka jingkmen ka kham long shibun lada ngi don bad U Blei tang shi minute ban ia kaba shah teh shah khum ha u bymman bad ha ki kam sniew.
Ka bor kaba mih na U Jisu ka pynkylla ia ngi. Ia ngi ka long tang ban shu pdiang bad aiti sha u man ka sngi.
8. Hato kane ka jingim kaba thymmai kan wan rah shisha ia ka jingkmen ban ia ki jingsngewbha jong ka jingim kaba rim?
U Jisu u ong, “Nga la kren ia kine kiei kiei ruh ha phi, ba ka jingkmen jong nga kan ioh long ha phi bad ba ka jingkmen jong phi kan long ka ba dap.” Ioannis 15:11. “Namar kata lada u khun un pyllait noh ia phi, phin long kiba la lait noh da shisha." Ioannis 8:36. “… Nga nga la wan ba kin ioh ka jingim, ba kin ioh kyrhai ia ka ruh." Ioannis10:10.
Jubab: Bun ki sngew ba ka jingim Khristan kam long kaba kmen, namar ki sngew kumba hap ieh lut ia kiei kiei, wat lada hap ban len noh ia ka mon bad jingkwah lade. Hynrei kam long kumta, ha ka por ba phi pdiang ia ka jingieit U Jisu Khrist, ka jingsngewpher ka wan hapoh mynsiem. Ka jingsuk mynsiem, ka jingkmen kan iai tuid ha ka jingim jong phi. Hooid! Lada kren ia ka jingsngew kmen shitrhem ba tang shipor ym lah ban ia nujor bad ka jingim kaba rim kaba jot bad ka ba pra bad kaba arsap. Hynrei da kaba pdiang ia U Khrist ki jingpang dohnud ki jah noh bad ngi ioh mah ia ka jingkmen kaba ngim lah ban ia nujor. Ka jingsuk kaba shisha hapoh mynsiem kein kan long lada phi pdiang ia U Khrist.
9. Hynrei hato nga lah mo ban pynlong ia lade ban leh lut kaei kaba u khristan u dei ban leh?
“La sah narphna ia nga lem bad U Khrist: pynban nga im: hynrei ym ma nga shuh, hynrei ym ma nga shuh,hynrei U Khrist kein u im ha nga. Bad kata kaba nga im mynta ha ka doh nga im da ka jingngeit kein kaba ha U khun U Blei, uba la ieit ia nga, bad uba la aiti noh ia lade na ka bynta jong nga.” Galatia 2:20. “Nga lah ban leh ia kiei kiei baroh ha uta uba pynshait bor ia nga." Philipi 4:13.
Jubab: Hangne kein ka long ka kam bah kaba khraw ka ba paw ha ka jingim ki khristan Ym dei ban pynbor ia lade ban long bha! Kaei kaba phi leh bad im kum ki khristan ka pyni ia u briew ne ka briew kaba shapoh. Ka jingkohnguh ka dei ka jingpynpaw ia ka jingieit ha ka jingim jong ngi. Da kaba kha na U Blei, kum u/ka jingthaw bathymmai, ngi kwah ban kohnguh ia u namar ka jingim jong u ka long shi bynta bad ka jingim jong ngi; “Nga sngewbha ban leh ia ka mon jong me, Ah U Blei jong nga; bad ka hukum jong me ka don ha ka dohnud jong nga." Salm 40:8.
Ha ka khyllipmat ba phi pdiang ia U Jisu ha ka jingim jong phi, ka jingkylla kaba phylla bha kan wan ha ka jingim jong phi bad ngin lah ban im kum ki khristan kiba shisha.
10. Kata ka mut wat ia ki Shiphew hukum ruh kan nym don jingeh ban kohnguh?
“Lada phi ieit ia nga, sumar ia ki hukum jong nga." Ioannis 14:15. “Namar kane ka long ka jingieit ia U Blei, ba ngi da sumar ia kita ki hukum jong u; bad kita ki hukum jong u kim long kiba khia." 1 Ioannis 5:3. “Hynrei jar uba da sumar ia kata ka ktien jong u, da shisha ha uta la pynjanai noh ia ka jingieit U Blei." 1 Ioannis 2:5.
Jubab: Ka Baibl ka kren shai bha, ka jingkohnguh ka iateh bad ka jingiadei ha ka jingieit. Ka jingkohnguh ka dei ka jingmih (result) jong ka jingieit. Ki khristan kiba la kha arsien kin nym shem jingeh ban sumar ia ki shiphew hukum. Baroh ki pop barim jong ngi la btep ha ka jingiap jong U khrist; ka jingkohnguh jong ngi kaba mynta bad kaba lashai la long tynrai ha ka jingim ba jop jong U hapoh jong ngi. Bad da shisha, namar ngi ieit shisha ia u ba la pynkylla ia ka jingim jong ngi; kumta ngi lah da ka bor jong u ban sumar ia ki shiphew hukum jong u. “Bad lada ngi pan ia kaei kaei ruh, ngi pdiang na u, naba ngi sumar ia ki hukum jong u, bad ngi iaileh ia kita kiei kiei ruh ba pynsngewbha ha khmat jong u." 1 Ioannis 3:22.
Kam long kaba eh ban pynsngewbha iano iano ia kiba phi phi ieit.
11. Kumno nga lah ban tikna ba ki briew kiba sumar hukum ba la batai ha ka Baibl kam dei ka kam ne ka lynti ban ioh jingpynim (Legalism)?
“Hangne ka don ka jingiaishah jong kita ki riewkhuid, kita kiba sumar ia ki hukum U Blei, bad ia ka jingngeit U Jisu." Jingpynpaw 14:12. “Hynrei ki la jop noh ma ki ia u namar kata ka snam jong uta u khun langbrot, bad namar kata ka ktien ka jingphla jong ki; te kim shym la ieit ia ka jingim jong ki jin haduh ka jingiap." Jingpynpaw12:11.
Jubab: Wat nym sngewthuh bakla hapdeng ka jingkohnguh bad kata ka jinglehkam babha ban ioh jingpynim. Da ka (legalism) jingleh ia ki kam ba bha, ngi sngewthuh bakla ba kan ai jingpynim. Em! Ym kumta; ka jingpynim ka dei da ka jingaiei jong u Blei lyngba U Khrist; Ym da ki jingleh ki kam babha; hynrei ka jingaiei U Blei bad jong U Khrist ka ialam ia ngi sha ka jingkohnguh. Ki dkhot ba halor ki pyni ia ka jinglong ki Riewkhuid U Blei (ki briew u Blei)-
Ki sumar ki hukum U Blei.
Ki ngeit bad shaniah ha ka snam u khun langbrot(U khrist).
Ki iasam ia ka khubor jong ka jingpynim sha kiwei.
Ki kloi ban jied wat ia ka jingiap na bynta ka jingshisha ban ia jingim ha ka jingshukor.
Kine ki long ki dak kiba shisha jong ki briew kiba ieit shisha ia u Khrist bad ki ba aiti lut ia la ka jingim ban bud ia U.
Lada ngi shu kwah ban sumar ia ki shiphew hukum da ki jingmut ban ioh ia ka jingpynim; kan wan rah tang da ki jingsngewsih. Hynrei u briew uba la mad ia ka jingaiei jong ka jingpynim, un kmen bad sngewtynnad ban iaid ha ka lynti ka jingkohnguh ia ki hukum U Blei.
12. Kaei kata ka kam kaba donkam kaba shon shap ia ka jingieit ha ka jingiadei jong ngi bad U Khrist, ka kdew bad thew ia kaei?
“Namar kata kin btep lem ia ngi bad u da ka jingpynbaptis ia kata ka jingiap jong U: ba kat kumba la pynmihpat ia U Khrist na kiba iap da ka burom jong U Kpa, kumta ba ngi ruh ngin ia iaid ha ka jingthymmai ka jingim.“ “ba ngi da tip ia kane, ba la sahnarphna lem bad u ia u briew barim jong ngi ba yn da ioh pynjot noh ia ka met ka jong ka pop, khnang ba ngin ym long mraw shuh ha kata ka pop.” Rom 6:4, 6. “Namar nga sngew skuin shaphang jong phi da ka jingsngew skuin ba riewblei; namar nga la pyniateh ktien ia phi kum ka sotti bad ha U Khrist." 2 Korinth11:2.
Jubab: Ka jingpynbaptis ka kdew sha ki lai tylli ki jingjia ba donkam ha ka jingim jong ki riewngeit kiba shisha:
Ka jingiap ia ka pop
Ka jingkha thymmai sha ka jingim ba thymmai ha u Khrist.
La ia snoh ha U Khrist kum ka dak ka jingshongkurim ban long kawei bad U sha bymjukut.
Kumta ka jingieit ba shisha ia U Khrist la pynpaw bad teh hangne. Ka jingpynbaptis ka long kum ka dak ba pyniasoh ia lade bad U Khrist.
13. Kumno nga lah ban tikna ba ka jingngeit bad ka jingieit jong nga ia U Khrist kan nang san bad ka nang roi?
“Wad ia ki JIngthoh.“ Ioannis 5:39. “Duwai khlem da pud." 1 Thesaloni 5:17. “Namar kata kumba phi la pdiang ia U Khrist Jisu uba U Trai, kumta to iaid ha U." Kolosai2:6. “Nga iap ha la ka sngi." 1 Korinth 15:31.
Jubab: Da kaba duwai bad pule Baibl, ka long kaei kaei ka kam ban pyniaineh ia lade bad U khrist. Da kaba iasam lang sha kiwei ia ka khubor ka jingpynim, kan pynkhlain ia ka jingiadei jong ngi bad U Khrist.
U Blei u kular ba un kyrshan ia kiba shaniah ha u bad u kular ba un nym iehnoh ia ngi. (Salm 55:22, Matthaios 28:20, Hebru 13:5), U kular ban peit ia ngi ha ka por ba ngi pang ngi shitom (Salm 103:3, Salm 41:3-5. Isaiah 41:10) bad un pyndap ia ki jingdonkam jong ngi (Matthaios 6:25-34).
Kumta da ka JINGNGEIT nga pdiang ia U Blei ha ka ktien jong U lyngba U Khrist bad nga shem ki kular jong U ki long kiba dap biang. Nga shu shaniah beit ha U ia ki jingdonkam jong nga ha ka lawei bad nga ngeit un nym iehnoh ia nga.
Ka jingieit jong ngi ia U Khrist ka shong ha ka jingsngewthuh bha ia ka jingieit jong U Khrist ia ngi, namar ngi ieit ia U ba U la ieit shwa ma U ia ngi, namarkata ngi donkam ban puson bad pyrkhat bha ia ka jingieit U Khrist ia ngi ba U la aiti noh ialade na ka bynta jong ngi.
14. Hato phi kwah ban don ka mon ban pdaing ia U Jisu ha ka jingim jong phi bad bad ioh mad ia ka jingkha arsien ha la ka jingim jong phi?
Jubab: ka jubab ka long ha phi shimet shimet bad nga duwai phin shem shisha ia U Khrist uba long ka lynti, ka jingim bad ka jingshisha (Ioannis 14:6) ha ka jingim jong phi. Khublei shibun. Amen.
******