top of page
Reuben Warjri

Ka Jingngeit U Jisu

Da kaba shim ïa ka jinglong briew, U Khrist U la ieh noh, napdeng katto katne, ka bor Blei ban tip lut ïa kiei kiei baroh. Ka dkhot kaba kren shai bha shaphang kane ka jingshisha lah ban shem ha ka gospel U Lukas, ha kaba la ong ha ngi ba U Jisu U la nangkhraw ha ka jingtip. (Loukas 2:52) Kane ka pynpaw ba U Khun U Blei U la hap ban shah hikai shaphang jong U bad ka pyrthei sawdong jong U. Katba U dang ïai san ha ka jinglong bakynja met, U la nang tip shuh shuh ruh shaphang kumno ba kiei kiei baroh ki la urlong bad shaphang ka jingthmu ba ïadei bad ka jingkha jong U. Ha kiwei pat ki kyntien, ha ka jingwan long briew, U Khrist Um shym la don shuh ka jingkynmaw shaphang ka jingim ba mynnor ha kaba U la pynlut por khlem pud lem bad U Blei ha bneng. U khlem shym la sngewthuh ïa ka jingshisha ba U long U Khun ba la kha marwei jong U Blei bad ba U long U Nongbuh Nongthaw jong ka bneng salonsar. Ïa kine kiei kiei la pynpaw ha U suki pa suki da U Blei lyngba ka ktien ba la pyrsad mynsiem jong ka Testamen Barim bad ruh lyngba ki jingïakren bad ki kmie ki kpa jong U ba kynja pyrthei kiba la hap ban ïathuhkhana ha U shaphang ka jingpun bad jingkha ba long shabar ka bor briew. Nga ngeit ba ka dei na ka jingnujor ïa kaei kaba U la lah pule shaphang U Messiah ba la kular ha ki jingïathuhlypa jong ka Testamen Barim bad ki jingïathuhkhana shaphang ka jingim jong U kumba la ïathuh da ki kmie ki kpa jong U ba U Jisu U la poi ban sngewthuh ba dei ma U pleng ba long Uta Uba U lah tharai ba ma U lem bad ka pyrthei baroh ki la ïa ap ba Un wan.

Halor kane ka jingshisha, ngi sdang ban sngewthuh ba U Khrist U la hap ban pyntreikam ïa ka jingngeit ba ka jingpynpaw ba U la ïoh na U Blei ki long kiba shisha bad ki long ruh kiba U lah ban shaniah. Ha ka jingshisha, U Nongsiewspah jong ka pyrthei U la wan da ka jingthmu ban jop ïa ka jingeh jong ka jingbymneit. Namar ba U don ka jinglong Blei, U noh ban leh beit tang ïa kiei kiei kiba pynsngewbha ïa U Blei. U Blei hi U ïathuh da kaba shai shaphang kane na ka bynta jong ngi.


“Me la ieit ïa ka hok bad Me la isih ïa ka jingbym hok: namarkata U Blei, U Blei jong Me keiñ, U la pynsleh ïa Me keiñ da ka umphñiang ka jingkmen tam ïa ki paralok jong Me.” (Hebru 1:9)

Kane ka shu pynpaw ba ka long kaba thamula ban ong ba U Khrist U lah ban shah pynngop da ki juh ki jingpynshoi kiba ngi ki briew ngi suk bha ban shah pynngop. Kane kam long kaba eh ba ngin sngewthuh lada ngi ïohi ïa ka jingshisha ba kiei kiei kiba long ka jingijli ïa phi, ki long ruh kiei kiei kiba ym lah ban pyndonkam ban pynshoi ïa phi. Hynrei, ngam ong ba phin ym leh pat ïa kata ka pop kaba phi hi phi shim ba ka long kaba ijili ha khmat jong phi. Kum ka nuksa, lada u briew um sngewtynad ïa ka kyiad, um lah ban shah pynshoi ban dih ïa ka kyiad. Hynrie uwei un lah ban pynlong ïa u ban leh ïa kane lada uta u tip ïa ki jingtlot jong une u briew bad u nang ban pyndonkam ïa kita ki jingtlot jong une u briew kum ka lynti ban pynlong ïa u ban leh ïa kata kaba ma u hi naduh kaba nyngkong u ijli eh. Lada kawei na kita ki jingtlot ki long ka jingbymlah shah jong une u briew ban ym lah ban long marwei ne bym lah ban shah pdiang lem da ki paralok jong u, u nongpynshoi, kam pher une u nongpynshoi u dei uei, u lah ban pyndonkam ïa kane ka jinglong jong une u briew ban dih ïa ka kyiad. Ha kajuh ka rukom, ha ka jingpynshpoi ïa U Khrist, ka long kaba lehnohei na ka liang U Soitan ban pynshoi ïa U Khrist da kita kiei kiei kibym lah da kumno kumno ruh ban pynkhih ïa U. Hynrei, lada U Soitan u lah ban lap ïa kano kano ka lad ba lehse hangta lah ban don ka jingtlot ha ka jinglong U Khrist, un dup pyndonkam beit da kata kum ka lynti ban pynlong ïa U ban leh ïa kita kiei kiei kiba Um ym jin da la kloi ban leh. Kane ka “jingtlot” ka wan ha ka dur ba U Khrist Um shim la don ka bor ban tip lut ïa kiei kiei baroh bad ba ïa U la shah teh shah khum da ka jingmut jingpyrkhat ba lyngkot bad batlot jong u briew kaba pynlong ïa U ba u lah ban duh jingngeit! Na kane ka daw, ki jingpynshoi kiba U Khrist U la hap ban ïaleh barabor ki long kita kiba ka jingthmu jong ki ki long ban pyntlot ïa ka jingngeit bad ka jingshaniah ka jong U ha U Blei. Namar kata, ka jingïaleh U Nongpynim kam da dei eh ka hukum aïu U dei ban pynkheiñ hynrei lada u lah ne em ban ïai ngeit. Ka sabut bakhraw ban pynshisha ïa kane lah ban ïohi ha ka jingshahpynshoi banyngkong ha ka ri khlaw.


“Ynda kumta la ïalam noh ïa U Jisu da U Mynsiem sha ka ri khlaw, bay n pynshoi ïa U da U Soitan. Ynda U la shah jingit sawphew sngi bad sawphew miet, hadien kata U la thngan. Te haba uta u nongpynshoi u la wan ha u u la ong, Lada Me long U Khun U Blei, to hukum ïa kine ki maw ba kin long ki kpu.” (Mathaios 4:1-3)

Ngi ïohi hangne ba ki kyntien banyngkong eh jong U Soitan ki long, “Lada Me long U Khun U Blei” namar u tip ba kumno re kumno u lah ban thep ïa ka jingbymngeit ha ka jingmut jingpyrkhat jong U Khrist ha kaba ïadei bad ka jinglong jong U. Kaei kaba U Soitan u leh, ka long ba u ong ha U Jisu, “Hato Me thikna ba Me long shisha Uta Uba Me kam ïa lade ba Me long, ne Me shu mutdur ha lade ba Me long shisha U Khun? Namar ba lada kata kaba Me ngeit ka long kaba shisha bad Me long Uba U Blei U sngewbha shisha, te balei ba U Blei Um pynbiang ïa Me ïa ki jingdonkam bakongsan tam eh na ka bynta ka jingim jong Me haduh ba mynta Me la i songsat bha? Lada Me long shisha Uta U Khun, Men jin da la long uba khlaiñ bor haduh katta katta kumba Me la ju long mynba Me la pynlong ïa kiei kiei baroh da kaba shu kren. Hynrei da kaba shu bishar na kaei kaba nga ïohi mynta, kata kam long kaba shisha. Te, nga kyntu ba Me pynthikna shuwa ba ki jingsngewthuh jong Me shaphang ïa lade ki long kiba dei da kaba pynkylla kpu ïa kine ki maw. Bad ruh, nga ngeit ba Me la thngan eh hadien ba Me khlem la bam ne dih ei ei haduh jin sawphew sngi.”

Hadein sawphew sngi jong ka jingshah jingit bad ka jingdwai, U Jisu da shisha U la don ha ka jinglong ba i sangsot. Namar ba U la tlot na ka jingbym don ka jingbam, U la long Uba tlot ha ka liang ka met ka phad bad ka jingmut jingpyrkhat ruh. Dei ha kum kine ki por ba u briew um lah ban sngewthuh shai ïa kiei kiei kiba jia sawdong jong U. Da kaba shim kabu ïa kane ka lad ba kynsai, U Soitan u la ïaleh ban thep ïa ka jingbymngeit ha ka jingmut jingpyrkhat U Jisu. Lada U Khrist U la artatien wat tang khyndiat ruh ïa ki jingpynpaw ba U la ïoh pdiang na U Blei ba U long shisha Uta U Messiah, Un jin da la pynpaw ïa kata aka jingartatien bad ka jingbymngeit jong U da kaba ïit ka lad bad ka lynti ban pynthikna shisha ïa ki jingsngewthuh jong U bad yn jin da la ñiew ïa U kum Uwei na kita kiba pop! Sa shisien, ka jingpynkylla ïa ki maw sha ki kpu kim don bynta ei ei ruh em bad ka hukum hi. Kane ka pynpaw ba ka pop kam da dei eh shaphang ka jingpynkheiñ hukum hynrei ka dei shibynta bad ka jinglong.


Kat ba ka por ka la nang ïaid, ki jingpynshoi ba U Jisu U la ïakynduh ki la nang kham bun bad ki la nang kham khlaiñ. Ki jingkhlaiñ jong ki jingpynshoi kiba U la hap ban ïakynduh ki jur eh ha Kalbari. Sa shisien hangne, U Soitan u la pyndonkam ïa ka jingtolt bakynja met u briew bad ka jingbym lah jong U Khrist ban tip lut ïa kiei kiei baroh kum ka lynti ban bsuh ïa ka jingartatien.

“Kita kiba la ïaid shata te ki la ïakren beiñ ïa U, ki da kyrngah ïa ki khlieh jong ki, bad ki ïaong, Me Uba pynduh ïa ka templ, bad Uba tei lai sngi ïa ka, to pynim ïa lade! lada Me long U Khun U Blei, to hiar noh na kato ka diengphna! Kumjuh ruh ki rangbah lyngdoh, haba ki ïapyrthuh beiñ lem bad ki nongthoh bad ki tymmen basan, ki la ïaong, U la pynim ïa kiwei, ïa lade pleng Um lah ban pynim! lada U long U Syiem ki Israel, to Un hiar mynta na ka diengphna, te ngin ngeit ha U! U la shaniah ha U Blei, to Un pyllait ïa U mynta, lada U mon bah ïa U! naba U la ong, Nga long U Khun U Blei.” (Mathaios 27:39-43)

Sa shisien, ha diengphna, ka jingshaniah ïa U Blei ka long ka phang ba kongsan tam eh ba U Khrist U hap ban ïakhun ban pynneh pynsah, kaba long ruh ka daw balei ba U Soitan u la pynlong ïa ki atiar jong u ban kren ïa kine ki kyntien, “U la shaniah ha U Blei, to Un pyllait ïa U mynta, lada U mon bha ïa U! naba U la ong, Nga long U Khun U Blei.” Haduh kaba kut, u nongshun ki mynsiem u la ïaleh ban pynlong ïa U Nongpynim ban ym ngeit ba U long U Khun U Blei. Ka jingïashem U Khrist ka la nang kham jwat shuh shuh mynba U la sngewthuh ba ka jingdon ryngkat bad ka bor U Blei ka la ieh noh ïa U bad kane ka don ha ka ïa ka lad ban pynlong ïa U Khrist ban artatien ïa U Blei bad ban shaniah ha ki jingsngewthuh kiba wan na kiei kiei kiba U ïohi bad ïohsngew. Hynrei ka jingjop jong U la lah ban shem mynba U ong, “Ko Kpa, ha ki kti jong Me Nga aiti ïa la ka mynsiem.” (Loukas 23:46). Kaei kaba U Khrist U la leh ka long ba U la jied ban ngeit watla kam da don eh ka sakhi ka sabut ban pynskhem ïa ka jingngeit jong U. Dei ha kane ka liang ba ki kyntien, “Te ka jingngeit ka long kata ka jingsngew skhem ïa kita kiei kiei kiba ngi kyrmen, kata ka jingtynjuh ïa kita kiei kiei kibym ïohi” (Hebru 11:1), ki ïahap jingmut bha bad ki jingïakyduh bad jingïashem U Khrist ha ka diengphna.

Kumno ba kane ka jingshisha ka ktah ïa ka jingsngewthuh jong ngi ïa ka jingthmu ka jingpynim? Ka daw tynrai ba u briew u hap ha ka pop ka long namar ka jingbymngeit. Ka jingbymngeit ka la pynlong ïa u briew ban pynkhlad ïa lade na la U Nongbuh Nongthaw bad kam long kaba eh ban ïohi ba ka jingmih na kane ka long kaba sniew shisha. Naduh


Ka jinghap noh jong u briew, ka jingbymngeit ka la long shibynta bad ka jinglong jong u briew. Kane ka jingeh ka la shong kynrong haduh katta katta ba ka long kaba suk bha wat ïa kito ki Khristan ba la kha pat kiba ha kawei ka por ki la ngeit, ba kin ym ngeit shuh. Namar kata, U Paul U la sngew dei ban ong ïa kine ki kyntien harum.

“To sumar, ko para bangeit, ïoh ba kumno re kumno kan don hano hano na phi ka dohnud basniew ka jingbymngeit, ha kaban phai dieng noh na U Blei baim.” (Hebru 3:12)

Namar jong ka jingshyrkhei jong ka jingbymngeit ka long kaba khraw haduh katta katta, ka Baibl hi baorh kawei, bad khamtam eh ha ka Testamen Bathymmai, ka kren bha ba ka jingdonkam ba mynta hi ka long ba u khun bynriew u dei ban ngeit. Ha ka jingshisha, kawei na ki mat pdeng jong ka gospel ka long ka jingngeit. Na kane ka daw, ngi pule ïa shisbun bah ki dkhot ha ka Baibl kiba ban jur halor ka jingdonkam ban ngeit. Namar kata, kam long kaba sngewphylla ba wat ka dkhot bapawnam tam ha ka Baibl ka kren shaphang ka jingdonkam jong ki briew ban ngeit kum kawei na ki lad ki lynti ban lait im.

“Naba U Blei U la ieit katta katta ïa ka pyrthei katba U la aiti noh ïa la U Khun ba la kha marwei; ba uei uei ruh uba ngeit ha U, Un ym jot shuh, hynrei Un ïoh ïa ka jingim bymjukut.” (Ïoannis 3:16)

Peit kumno ba U Jisu U la pynwan ïa ki ktien jong U. U ong ba U Blei U la phah ïa la U Khun khangna ba uei uei uba ngeit ha U, un ïoh ïa ka jingim bymjukut. U Jisu U khlem shym la ban halor ka jingdonkam ban ïakhun bad ban ïaleh ban weng ïa ka jingeh jong ka pop. Ka bynta jong ngi ka dei ban gin ngeit. Kane ka nang ïai pynskhem shuh shuh ïa ka jingsngewthuh ba ka jingeh bakhraw tam eh kaba ïeng hapdeng u briew bad ka lynti ka jingpynim ka long ka jingbymngeit. Ha kauh ka rukom, U Paul ruh u ban jur halor ka jingdonkam ban ïaleh ïa ka jingïaleh babha jong ka jingngeit bad ym ïa ka jingïaleh pyrshah ka pop.

“To ïaleh ïa ka jingïaleh babha jong ka jingngeit, to men bat khak ïa ka jingimbymjukut, sha kaba la khot ruh ïa me, bad me la phla ïa kata ka jingphla babha ha khmat bun ki sakhi.” (2 Timothi 6:12)

Te, lada ka jingbymngeit ka long u mawjynthut bakhraw tam eh ba u khun bynriew u donkam ban jop, hato kam long kaba donkam ba ngi baroh ngi dei ban don ïa ka jingngeit kaba khraw ne kaba kham khraw ban ïa u mawsiang ba khrawtam eh? Ha kaba ïadei bad kane ka bynta jong ka jingpynim ka jong ngi ka long, nga ngeit ba U Blei U tip ba ngi lah ban don jingngeit tang khyndiat eh. Kane ka paw ha ka jingong U Khrist ba U khlem shym la dawa na la ki synran ba kin don ïa ka jingngeit ba khraw kat u lum bah lum san, pynban ba ki dei ban don ïa ka jingngeit kaba, lada ngi lah ban thew ïa ka jingheh bad jingïar jong ka, ka dei ban long tang kat i symbai tyrso. Hynrei ha ka juh ka por pat, ka Baibl ka ong ïa ngi ba kata kaba pynsngewbha ïa U ka long ka jingngeit.

“Hynrei khlem ka jingngeit ym lah ban pynsngewbha ïa U: namar kadei ïa Uta Uba wan hajan U Blei ban ngeit ba U don, bad ba U long Uba ainong ïa kita kiba wad ïa U.” (Hebru 11:6)


Ka jingkylli ka long, kumno keiñ ngin lah ban pynsngewbha ïa U Blei lada ka jingngeit jong ngi ka long kaba rit bad kaba tlot haduh katta katta? Bad halor ka jinglong jingman ba u briew u ïai shem ïa lade, hato kam long kabym lah long ba u briew un ïoh ïa ka jingpynim? Ka jinglong jingman ba shisha ka lah ban pynduh jingkyrmen ïa ngi bad tang ka jingpyrkhat ba ngim lah ban don ka jingngeit ka lah ban pynlong ruh ïa ngi ba ngin ngam ha ka jingsngewkut lad. Dei hangne ba ka jingngeit U Jisu ka long ka jubab ïa kane ka jingeh.

Ka jingngeit U Jisu ka dei kata kaba kyrhsan ïa ki briew jong U. Kadei ka jingngeit jong U kaba long kaba bitdor bad kaba pdiang hun ha khmat U Blei. Ka long kaba ïasyriem ïa ka jingsngewthuh ba ki jingim jong ngi ki donkam ban pynïasoh lem bad ka jingim U Khrist lada ngi khmih lynti ban ïoh ïa ka jingim bymjukut namar kadei tang ka jingim bahok U Khrist kaba la pdiang hun ha khmat U Blei. Hynrei khamtam eh, ka jingneit U Jisu la pynlong ban kyrshan bad ai bor ïa kito kiban hap ban ïaid lyngba ka ding ka jingtynjuh jong ka jingkordit bah. Ha kiwei pat ki kyntien, kajuh ka jingngeit kaba U Jisu U la pynpaw kan paw shynna ruh ha ki jingim jong kito kiban shah pynshistom shuwa ka jingwan arsien U Jisu kan urlong. Dei kane keiñ ba ka Baibl ha ka kitab Jingpynpaw ka ong ba ki riewkhuid ki long kita kiba sumar ym tang ïa ka hukum U Blei hynrei kiba bat skhem ruh ïa ka jingngeit U Jisu.

“Hangne ka don kata ka jingïaishah jong kita ki riewkhuid, kita kiba sumar ïa ki hukum U Blei, bad ïa ka jingneit U Jisu.” (Jingpynpaw 14:12)

Te, ka mut aïu pat ba ngi dang donkam ban ïaleh ïa ka jingïaleh babha jong ka jingngeit lada ka jingngeit jong U Khrist ka dei kata kaban kyrshan ïa ngi ha kaba khadduh? Ka jingshisha ka long, ka jingngeit bakyndiat ba ngi don ka dei ban pyndon kam lut ban khmih sha U Jisu. Ka jingïaleh jong ngi ka dei ban pynneh pynsah ïa kane ka jingngeit kaba long kum ka kti kaba bat skhem ïa ka jingngeit U Jisu. Kane kam long kaba eh ban leh. Lada ka long kabym lah long, U Khrist Un ym jin da la ong ïa ngi ban don ka jingngeit kaba rit kat i symbai tyrso. Ngi donkam shuwa ban pyntreikam ïa ka jingngeit kaba ngi don bad kaba sah yn leh lut U Khrist hi bad yn dei ma U Uban pynkhih bad kynriah ïa ki lumbah lumsan. Namar ba ha kaba kut hi ngi lah ban don tang khyndiat eh ka jingngeit, to wat sngew ba ka long kaba donkam ban khuslai shaphang katno ngi lah ban ngeit hynrei ka jingngeit kaba kumno ngi don. Kam dei eh haduh katno nga lah ban ngeit shaphang U Khrist hynrei hato nga ngeit ne em ha U bad ha kaei kaba U la leh bad u la lah ban leh na ka bynta jong nga.


******

bottom of page