Balei Ka Myntoi Ban Ithuh Ïa U Blei (Bynta IV)

Ha ki bynta banyngkong bad balai jong kane ka subjek, nga la ktah halor katto katne ki mat shaphang ka jingithuh ïa U Blei. Ha kane ka bynta basaw bad bakhandduh, ngin ïohi ba ka “jingtip” ne “jingithuh” ïa U Blei ka don ka jingmut kaba kham pher. Ha ka jingshisha, ngan kren shaphang ka thong bad ka jingthum kaba khadduh bad kaba khraw tam eh ba ka “jingtip” ne “jingithuh” ïa U Blei ka kdew.

Ïoannis 17:3

Ha ka por ba nga la poi ban tip nyngkong eh ïa ka jingshisha shaphang U Blei bad U Khun jong U, ka dkhot kaba la sot bunsien bha ha ki jingïalap, ki jingkren bad ruh ha ki jingthoh jingtar ba la thoh da bun ki nongthoh kot ka long U Ïoannis 17:3. Ha ka jingïashem ka jong nga, kane ka dkot, kaba khlem shym da paw eh haduh katta katta, kynsan kynsan ka long kaba pawnam bha. Ka la kylla long kawei na ki dkhot kiba pawnam tam, kaba bat ïa ka kyrdan kaba hajan tam bad kaba kham hapoh ban ïa ka dkhot, Ïoannis 3:16, bad nga ngeit ba ki dkhot jong ka OTG movement ki lah ban sngewthuh kaei kaba nga ong. Ka jingpawnam jong kane ka dkhot ka long namar ba ka ai ïa ngi ïa ka sabut kaba skhem bha ba U Kpa U long tang ma U U Blei bashisha, bad khamtam eh, haba kine ki kyntien ki long kiba la kren da U Jisu hi. Sa shisien pat nga khot sngewbha ïa phi ban peit biang ïa kane ka dkhot kaba nga kren hangne.

“Kane te ka long ka jingim bymjukut, ba kin ïoh ithuh ïa Me U Blei uba shisha tang ma Me hi, bad ïa U Jisu Khrist, ïa Uba Me la phah.” (Ïoannis 17:3)

Watla kine ki kyntien la kren da U Jisu hi, ngim dei pat ban shu shim ïa ka jingmut jong ki katkum ba paw na sla. Kumba nga la ong ha ka bynta III jong kane ka series ba ka jingtip ba ngi ïoh ha ka khlieh ka jong ngi kam pat biang ban pynïoh ïa ngi ïa ka jingim, namar kata, ka long kaba shongnia ba ki kyntien U Khrist ki don ka jingmut ba kham jylliew sha lyndet jong ki.

Ka Rukom Pyndonkam Ïa Ka Ktien “Ithuh”

Ban sngewthuh ïa ka khubor U Khrist, ngi donkam ban sngewthuh shuwa ïa ka jingmut jong ka ktien “ithuh.” Ka Baibl ka pyndonkam ïa kane ka kyntien ym tang ban shu mut ban don ka ka jingitp shaphang kaei kaei, hynrei ka thew ruh ïa ka jinglong ha kaba u tnga bad ka tnga ki long “kawei ka doh” lynba ka jingïashong kha. Ka nuksa ba pynpaw ïa kane ka rukom pyndonkam ïa kane ka kyntien lah ban shem ha ka kitab Jenesis.

“Te U Adam U la ithuh ïa Ka Im ka tgna jong u; bad ka la punkhun, bad ka la kha ïa U Kaiñ, bad ka la ong, Nga la ïoh ïa u briew na U Trai.” (Jenesis 4:1)

Ka la dei tad haduh ba U Adam u la “ithuh” ïa la ka tgna ba ka la punkhun bad ka la kha ïa U Kaiñ. Kane kam long ka sien kaba khadduh ba kane ka kyntien la pyndonkam ha kane kajuh ka rukom ha ka Baibl. Ngi lah ban shem ruh ha ka Testamen Bathymmai, ha ka jingbuh jingthoh kaba don ha ka kitab U Lukas kaba kren shaphang ka jingïakren kaba la long hapdeng U Gabriel bad Ka Mari.

“Uta u angel u la ong te ha ka, To wat sheptieng, ko Mari; naba pha la shem ka jingaiei bad U Blei: te ha khmih, phan sa punkhun ha la ka kpoh, bad phan kha ïa u khun, bad phan khot ïa ka kyrteng jong u U Jisu: … Te Ka Mari ka la ong ha uta u angel, Kumno kane kan long, haba ngam pat ithuh ïa u briew.” (Loukas 1:30-34)

Ki Jinghikai Bapoh bad Bakhraw

Ha ka por ba kane ka jingïakren ka urlong, Ka Mari ka la don ka jingïaithuh-ithaw bad U Joseph. Ha ka jingshisha, ka la don ka jingïateh ktien hapdeng jong kine arngut. Namar kata, haba ka ong, “ngam pat ithuh ïa u briew,” ka mut ba ka dang long ka thei sotti. Kam pat shym la ïaid lyngba kata ka jingïashem jong ka jinglong “kawei ka doh.” Te, ha Ïoannis 17:3, U Jisu U la pyndonkam ïa ka jingshisha ba kynja doh bad kaba kham poh ban hikai ïa ka jingshisha bakynja mynsiem bad bakham khraw shaphang kumno ban don ka jingithuh bapura shaphang U Blei bad U Khun jong U. Kumba u tnga u long kawei ka doh bad la ka tnga haba ka don ka jingïateh lang kaba kynja doh, u briew ruh u long kawei ka mynsiem lem bad U Blei bad U Khrist lada ka mynsiem ka jong u ka ïateh bad U Nongpyntngen. Ïa kane ka jingshisha la kren biang da U Khrist ha Ïoannis ka lynnong bakhadhynñiew.

“… kum ma Me, ko Kpa, ha Nga, Nga ruh ha Me, bad ki ruh kin ïalong shitylli ha Ngi; ba kata ka pyrthei kan ïoh ngeit ba la phah ma Me ïa Nga.” (Ïoannis 17:21)

“Ma Nga ha ki, bad Ma Me ha Nga.” (Ïoannis 17:23)

Iwei-pa-iwei i dkhot ka balang U Blei i dei ban don ka jingïateh bad ka mynsiem U Khrist khnang ba kin long kawei ka met. Ha kawei pat ka rukom, ka balang U Blei, kaba long ka met bakynja mynsiem U Khrist, ka don ïa kata ka jinglong kawei kaba lah ban long tang lada ka don ka jingshong neh U Mynsiem hapoh ka dohnud – shimet shimet bad ha ka balang hi baroh kawei. Kane ka jingshisha la shem ha ki kyntien U Khrist bad ha ka shithi jong U Paul sha ki nong Ephesos.

“U Jisu U la ïathuh bad U la ong, Lada uno uno ruh u ieit ïa Nga, un sumar ïa ka ktien jong Nga: te Uta U Kpa jong Nga Un ieit ïa u, bad Ngin ïawan ha u, bad Ngin ïasah bad u.” (Ïoannis 14:23)

“Kumta te phim long shuh ki nongwei bad ki sohshnong, hynrei ki para trai shnong bad ki riewkhuid, bad kiba ïadei na ka ïing U Blei; ba la tei ïa phi halor ka nongrim ki apostol bad ki nongïathuhlypa, U Jisu Khrist hi u da long u maw dong ba ha khleih; ha U ka jingtei baroh kawei pa kawei, ba la pyndait bha, ka nang san ba kan long ka ïing blei kaba khuid ha U Trai: ha U ruh ïa phi la tei lem ban long ka jaka shong U Blei ha U Mynsiem” (Ephesos 2:19-22)

Ki ktien U Khrist ki kham ban jur eh ïa ka jingim jong U Mynsiem ha uwei pa uwei u briew katba, U Paul pat u wanrah ïa ka jingbatai ba pynpaw kumno U Mynsiem U im ha ki parabangeit ha ka rukom ba la kyllum lang ïa ki baroh. Kine baroh ar ki jingkren kim pyrshah ïa iwei iwei.

Ki Maw Baim

U Petros u pynïasoh lang ïa kine ki jingong ha kane ka rukom: “Phi ruh kum ki maw baim la tei, ban long ka ïing bakynja mynsiem…” (1 Petros 2:5)

Ki briew kiba long shibynta bad kata ka temple bad ka met bakynja mynsiem U Khrist ki long kita kiba don ïa U Khrist hapoh jong ki. U Khrist U long ka simen (cement) bateh bakhum ïa uwei-pa-uwei u briew ne u maw khnang ba kin long ba “la tei lem ban long ka jaka shong U Blei ha U Mynsiem.” Khlem U Khrist ban im hapoh jong ngi, la ñiew ïa ngi kum kiba ïap. Ngi dei ban shah ïa U Khrist ban im hapoh jong ngi naba ka dei tang lada U im ha ngi ba ngi lah ban long kiba im. (Pule 1 Ïoannis 5:11,12). Dei kane bad tang kane hi kaba lah ban pyntbit ïa ngi ban ïoh ïa ka jingim bymjukut. Na kane ka daw, ka dei ban long ka jingthrang ba ha khmat eh ka jong ngi ban long kawei (shitylli) bad U Khrist, ym tang ha ka jinghikai hynrei kham tam eh ha ka mynsiem. Kane keiñ ka long ka jingmut bapura ban “ithuh” ïa U Blei bad U Jisu Khrist ba U la phah.

“Hynrei uta uba pynïasoh ïa lade ha U Trai u long kawei ka mynsiem.” (1 Korinth 6:17)

******