Ka Pop Bym Lah Map

Lehse ka jingpyrshah bakhaliañ tam eh ba ka jinghikai shaphang ka jingshisha U Blei ka hap ban ïakynduh ka long ka ka mat kaba ïadei bad ka ka jingkren beiñ pyrshah ïa U Mynsiem Bakhuid. Kiba artatien ne kiba pyrshah ïa ka jingshisha ki ïai kdew sha kane ka mat bad ki wanrah ïa ka nia ka jong ki, ba kumno ka lah ban long ba U Mysiem U long hi U Khrist lada ka jingpynshitom ba wan na ka jingleh pop pyrhshah ïa U Khun ka pher na kata ka jong U Mynsiem? Nga hi shimet nga kubur ba na ka jingïohi jong ki, ka nia ka jong ki ka long kaba shongnia namar haba ïadei bad kane ka mat, ka jingong ba U Mynsiem Um long U Khun, ka long kaba dei. Lada ngi peit bniah ïa ki kyntien ki jong U Jisu halor ka pop bym lah map, ngim lah da lei lei ruh ban ong ba U Jisu U kren shaphang ïa lade haba U kren shaphang U Mynsiem. Ngi wanrah shuh shuh ïa ki jingeh da kaba ngim lah ban ai ïa ka jingbatai bahun, nai pat ong shaphang ka jingbatai kaba ïahap sur bad ka ka Baibl, halor kane ka mat bad ngi poi pynban ban batai ïa kiwei kiei kiei da ka jingkyrmen ba ngi la ai ïa la jubab ïa ka jingeh kaba don ha kane ka mat. Hynrei ka jinghsisha ka long, ba da ki jinngleh jong ngi, ngi la nang pynkulmar shuh shuh ïa ki nongsngap. Da kumno kumno, ïa kaba bun hi nga kren shaphang ïa lade naba nga shem ba nga leh ïa kane ka jingbakla katto katne sien mynshuwa. Ka daw ba kongsan jong kane ka jingbakala ka wan na ka jingduna ha ka jingsngewthuh ïa ka jingmut jong ka plan jong ka gospel. Hynrei nga sngewkmen eh ba ka jingsngewthuh ba nga ïoh lyngba ka jingpule ïa ka subjek jong ka hok da ka jingngeit ha kine ki lai snem ba la leit noh, ka la ai ka jingshai halor kane ka mat bad nga kyrmen ba lyngba kane ka jingthoh nga lah ban leh ïa ka kamram jong nga ha ka rukom ba dei biang da kaba ai sha phi ïa ka jingbatai kaba pura bad kaba hun halor kane ka phang.

Kumba nga la ong hynne, ka subjek jong ka pop bym lah map kumba la kren da U Jisu ha Mathaios ka lynnong ba khaddar kam kyrshan da lei lei ruh ïa ka jinghikai ba U Mynsiem U long hi U Khrist. Te haba kumta, hato ngi long kiba bakla? Hato ngi donkam ban examin biang ïa ki jingsngewthuh jong ngi shapahang U Blei? Hato ka jingngiet Lai-Ha-Uwei Blei ka long ka jingshisha? Em, ngam ai jingmut khyndiat ruh ban leh ïa kane ka kam. Hynrei ngi donkam ban sngewthuh ïa ka jinglong jingman bad ka por bad ka ïa ha kaba U Khrist U kren ïa kine ki kyntien.

Haba ngi pule ïa ka kitab U Mathaios ka lynnong bakhaddar, kaba sdang naduh ka dkhot ba awphew ar ter ter, ngi shem ba U Khrist U leh bun ki kam bah kum ka jingpynkhiah ïa kiba pang bad ka jingbeh ïa ki ksuid. Ki briew ki la ïalyngngoh haba ki sakhi ïa kine kiei kiei bad ki la ngeit ba U Jisu U long Uta U Messiah. Hynrei, ki Pharisi kiba don hangto bad kiba la sakhi lang ruh ïa kine ki jingjia da la ki jong ki khmat, kim shim la kloi ban aiti ïa lade hapoh kine ki sabut kiba paw tyngkreiñ. Lem bad kine ki mat bakynja met, U Mynsiem Bakhuid ruh u pynskhem ha ki dohnud jong ki ba kine ki briew ki sakhi ym tang ïa U Nong-Galilaïa hynrei ïa Uta Uba la Kular Uba la wan ban ïit bad pynim ïa kita kiba la jah noh, bad ka bor bakynja Blei ka trei ryngkat bad ka minsitri ka jong U. Kine ki kambah ki long ki sabut ban leh pyrshah ïa ka jingsngewthuh briew jong ki Pharisi bad ki nongthoh kiba ïai pyrshah ïa U Jisu bad kiba len ban pdiang ïa U kum U Nongpynim jong ki. Ha ka jaka ban pyndem ïa lade hapoh ka mon U Blei, ki ïai kyntait pynban ïa ka sur kaba pynkynduh ïa ki bad ka pop ka jong ki. Bad kum ka lad bad ka lynti ban pynartatien ïa ki briew na kaban bud ïa U Khrist, ki la pyndonkam ïa ka kyrdan jong ki bad ka bor ban saiñkdur ïa ka jingmut jingpyrkhat jong ki briew kum kita ki nonghikai jong ki jingthoh bakhuid da kaba ki pynbna paidbah ba kine ki kambah ki urlong na ka bor U Soitan.

Kaei kaba ki Pharisi ki ïa leh ka long ba ki buh ïa lade ha ka khep ka jingma bad ki don hapdeng ka jingma ba ki lah ruh ban duh ïa ka jingim bymjukut lada ki ïai bteng ban kyntait ïa ka jingkhot kyrpad jong U Mynsiem ban ieh noh ïa ka jingbymngeit jong ki bad ban pdiang ïa U Khrist kum U Messiah. Ka jingïai bteng jong ki ban kyntait ïa ka jingshisha ka pynlong ïa U Mynsiem ba Un ieh noh ïa ki suki pa suki bad khad duh kadwai Un ieh shi syndon ïa ki ha ka jingmatlah bad jingsngewthuh bakla jong ki. Halor kane ka nongrim, U Jisu Um banse ban ong ba ka pop pyrshah U Mynsiem ka long kabym lah map shuh, hynrei ka pop pyrshah U Khun pat ka long kaba lah ban map. Ïa kane ngi lah ban shem ha ka dkhot balaiphew wei bad laiphew ar.

“Namar kata nga ong ha phi, ba yn map ïa ki briew ïa ka pop baroh bad ïa kaba kren beiñ blei; tang ïa kaba kren beiñ ïa U Mynsiem Bakhuid, yn ym map shuh. Bad uno uno ruh uba kren beiñ ïa U Khun u briew, ïa uta lah ban map; hynrei uno uno ruh uba kren beiñ ïa U Mynsiem Bakhuid, ïa u yn map, ha kane ka pyrthei, lymne ha kata kaban sa wan.” (Mathios 12:31,32).

Ngi la ïapeit ïa ki jinglong jingman kiba wallam sha ka jingkren U Khrist shaphang ka pop bym lah ban map. Mynta pat, ngin ïa peit sa ïa ka por bad ka ïa ba la kren ïa kine ki kyntien. Ban sngewthuh ïa kane ka phang, ngi donkam ban sngewthuh ïa ki lai ki bynta ka jingim jong U Khrist. Ka bynta kaba nyngkong ka sdang shuwa ka jingwan long briew ka jong U. Ha kane ka bynta ka jingim ka jong U, U Khrist U long thik kum U Blei ha ka rukom ba, lait noh na ka jinglong Blei, U don ruh ïa ki bor ba kynja Blei. Kawei na kine ki bor Blei ba U don, U Khrist U long Uba don ha baroh ki jaka ha kajuh ka khyllipmat. Kane bad kiwei de ki bor U ïoh na U Kpa. Hynrei, ha ka bynta kaba ar ka jingim jong U, kaba long, ba haba U ieh ïa ka jaka shongneh ha bneng bad U wan long briew, U ïai bat ïa ka Jinglong Blei hynrei ym ïa ki bor bakynja Blei. U Khrist U la ieh noh ïa ki bor Blei haba U wan ban long briew. Ha kiwei pat ki kyntien, U long Uba kynja Blei khlem ki bor Blei. Kumno nga tip ïa kane? Shah ïa nga ba ngan batai na ka jingthoh.

Shuwa ka jingwan long briew, U Jisu U lah ban don ha baroh ki jaka ha kajuh ka khyllipmat lyngba U Mynsiem Uba wan na U Kpa. U Mynsiem, kumba la batai bniah ha ka isshu banyngkong jong U Panpoh Ka Jingshisha, U long ka jingdonryngkat jong U Blei U Kpa. U Khrist ruh U don ryngkat ha man la ki jaka jong ka bneng salonsar lyngba Une hi Ujuh U Mynsiem. Ha ka jingwan long briew, U la weng noh ïa kane ka bor. Bad mynta Um lah ban don ha man la ki jaka ha kajuh ka por. Dei na kane ka daw ba U Khrist U ong ïa ki synran jong U ba ka long na ka bynta ka jingmyntoi jong ki ba U dei ban kiew sha bneng khnang ba Un dup lah ban don ryngkat bad ki, shi met shi met, kat sha ba ki leit.

Ha ka rukom baïasyriem, ka jinglong ba donbor tam eh jong ka jinglong Blei la ieh noh da U Khrist. U khlem shym la don, ha lade hi, ïa ka bor ban leh ïa ki kambah. Nga la kren shaphang kane ka phang ruh ha ka isshu banyngkong jong U Panpoh Ka Jingshisha. Sngewbha phai sha kane ka isshu ne pan ïa ka kopi jong ka lada phi thrang sngewthuh ïa kaei kaba nga wanrah hangne. Ki Kam, ka lynnong ba shiphew bad ka dkhot ba laiphew phra ka kren shai bha ba ka long ka jingpynsleh jong U Mynsiem kaba la pynlah ïa U Khrist ban leh ïa ki kambah ki jong U. Ha ka jingshisha, ka kambah banyngkong kaba U la leh ka long haba U la pynkylla ïa ka um sha ka waiñ. Kane ka la jia hadien ka jingpynsleh jong U Mynsiem kaba U la ïoh hadien ka jingpynbaptis. Ym shym don kano kano ka jingbuh jingthoh ne ka jingong ha ka ktien U Blei ba U Khrist U leh kano kano ka kambah shuwa ka jingpynbaptis ka jong U.

Kane ka dei ka jinglong U Khrist mynba U ïaid halor kane ka sla pyrthei. Kam shym la long ka jingthmu ba U Khrist Un neh sah kumne. Yn sa ai biang ha U ïa kita ki bor kiba U la don ryngkat bad U Kpa shuwa ka jingwan long briew. Ka kyrdan bad ka bor ba U ïoh bat ha shuwa ba Un shah phah sha kane ka pyrthei, la khot kyrteng da U kum ka burom kaba U la don ha shuwa ka jingthaw jingpynlong ïa ka pyrthei.

“Te mynta, ko Kpa, to pyndon burom ma Me ïa Nga lem bad ma Lade da kata ka burom kaba Nga la don bad Me mynshuwa ba la long ka pyrthei.” (Ïoannis 17:5)

Myno la jubab ïa kane ka jingkyrpad? La jubab ïa ka ha ka jingpyndonburom U Khrsit kaba la long ha bneng, ha ka sngi Pentekos, hadien ka jingshah rong noh. Ha kane ka sngi, U Mynsiem U Kpa U la ïateh song lang bad U Mynsiem U Jisu ha kata ka rukom ba ki la long kawei sa shisien pat. Kane ka jingïsoh jong Ki Mynsiem jong Ki ka la pynmih ïa kata kaba ka Baibl ka khot “Uwei pat U Nongpyntngen” ne ba la tip ruh kum “U Mynsiem ba khlem pat shym la ai.” Kane ka wanrah ïa ngi sha ka bynta balai bad bakhadduh jong ka jingim ka jong U. Ha kane ka bynta, ki bor Blei baroh la ai biang ha U. Mynta U Khrist U long sha ki bymjukut U Syiem Uba tip lut, Uba don lut ha man la ki jaka bad Uba donbor lut – U kynja Blei lem bad ki bor Blei.

Lada ngi sngewthuh ïa ka jinglong U Khrist halor kine ki lai bynta ka jingim jong U, kam long kaba eh ban sngewthuh ba U Mynsiem ba U Khrist U kren ha Mathaios, ka lynnong bakhaddar, U long U Mynsiem ha shuwa ka jingpyndonburom. Une U Mynsiem, kumba la kren bniah ha ka jingthoh, U Mynsiem ba Khlem Pat Shym la Ai, ba la pynmih ha ka isshu baar jong U Panpoh Ka Jingshisha, U long U Mysniem jong U Kpa hi. Ha kiwei pat ki kyntien, U Mynsiem Uba ïasaid bad ki Pharisi bad ki nongthoh bad baroh kibym kloi ban ngeit U long U Kpa hi. Ha kato ka por, U Mynsiem Bakhuid Um pat shym la long U Mynsiem jong U Khrist. U long U Mynsiem U Khrist hadien ka jingpyndonburom.

Ïa kane ka mat lah ban pynskhem shuh shuh da ka jingbuh jingthoh jong U Mathaios, U Markos, U Lukas bad U Ïoannis halor ki jingjia kiba la jia ha ka wah Jordan mynba U Khrist la shah pynbaptis. Haba ngi nujor ïa kine saw tylli ki jingbuh jingthoh, ngin shem ba U Markos, U Lukas bad U Ïoannis ki ong ba dei U Mynsiem ne U Mynsiem Bakhuid Uba wan hiar ha ka dur ka paro. Hynrei ka jingbuh jingthoh jong U Mathaios ka pher na kine lai haba u ong ba U Mynsiem U long U Mynsiem U Blei ne U Kpa.

“U Jisu te, ynda la pynbaptis ïa U, U la kiew noh kumne kumne na ka um: ha khmih ruh, la plie ïa ki bneng ïa U, bad U la ïohi ïa U Mynsiem U Blei ba U da hiar kum ka paro, ba U da wan shong ruh ha U.” (Mathaios 3:16)

Ngi lah ban shem ruh bun ki jingthoh ha ka Testamen Bathymmai ba U Mynsiem jong U Kpa U pynkhie pat ïa U Khrist na kaba ïap. Peit kaei kaba U Paul u thoh sha ki parabangeit ha Rom haba u ong, “Hynrei laba U Mynsiem jong Uta Uba la pynmih pat ïa U Jisu na kiba ïap u shong sah hapoh jong phi…” (Rom 8:11). Une U juh U Mynsiem la ong ba U dei ka burom jong U Kpa ha Rom 6:4. Bad namar kata, ka long kaba shongnia ba ha ka jingpyndonburom ïa U, U Khrist U ïoh biang pat ïa ki bor Blei kiba long shi bynta bad ka Mynsiem U Kpa.

“… la pynmh pat ïa U Khrist na kiba ïap da ka burom ka jong U Kpa…” (Rom 6:4)

Bad sa shisien pat, ha ka shithi banyngkong ka jong u sha ki Nong Korinth, U Paul u ong ba U Blei U la pynmih pat ïa U Khrist na kiba ïap bad da kane kajuh hi ka bor ba U Blei U pyndonkam ban pyllait ïa la U Khun na ka jingïap, Un pyndonkam ruh ha kaban pynkhie im biang ïa kita kiba la ïap.

“Hynrei U Blei U la pynmih pat ruh ïa U Trai, bad Un pynmih pat ïa ngi da ka bor jong U.” (1 Korinth 6:14)

Lada ngi sngewthuh ïa kane ka phang jong ka gospel halor ki sabut ba nga la wanrah ha kane ka jingthoh bad ki jingthoh ha ka isshu no.1 bad no.2, kam long kaba eh ban pdiang ba U Mynsiem U long U Khrist. Bad haba ka Baibl ka kdew ïa U Mynsiem ba U long U Khrist ne kum ka Mynsiem U Khrist, ka kren shaphang U Mysniem hadien ka jingpyndonburom.

******