Uei U Nongpyntngen?

Naduh ka bynta kaba kut jong ka spah snem baar hadien U Khrist ka jinghikai ba khyllah shaphang U Blei ka la wan rung ha ka jingngeit Khristan. Ia ka la tip kyrteng kum ka ‘Modalism’ bad ‘Sabellianism’. Kane ka jinghikai ka long kaba don jingiadei kaba jan bha bad U Sabellius, u lyngdoh uba im haka spah snem ba lai hadien U Khrist. Kane ka jinghikai ka ong ba don tang uwei U longrynieng ba ju tip ia U kum U Blei bad ha kajuh ka por la ithuh ia U da kita ki jinglong, ki khmat (faces) bad ki jingshimbynta bapher bapher (roles) ba U jied ban shim ha lade. Te la ithuh ia U Blei kum U Kpa haba U shim ha lade ia ka jinglong Kpa, kum U Khun haba U shim ia ka jinglong Khun bad U Mynsiem haba U shim ia ka jinglong U Mynsiem.

Sa kawei ka jinghikai ba bakla ba mih na kane ka jingong ka long ba kine ki jingshimbynta bad ki jinglong bapher ba U Blei U shim ha lade ki da don da ki ia ne ki por ba la mang kyrpang hi da U Blei. Ki ong ba ka ia jong ka Testamen Barim ka long ka ia U Kpa. Ynda haba U Khrist U wan sha ka pyrthei ha ka jinglong briew, la khot ia kato ka por kum ka ia U Khun bad hadien ka jingshah rong noh U Khrist sha bneng bad la wan hiar U Mynsiem na bneng, ka ia ka la kylla sha ka ia U Mynsiem Bakhuid.

Kine ki jingshimbynta jong U Blei kim syrtap ia kawei halor kawei pat. Kaba mut ba, haba U Blei U pynpaw ia lade kum U Kpa, ym shim la don Khun ne Mynsiem Bakhuid. Mynba U long U Khun pat, ym don Kpa bad Mynsiem. Bad ha ka ia U Mynsiem, ka jah noh ka jinglong Kpa bad Khun.

Ka Baibl kam shim hikai ia kum kane kaei kaei. U Blei Uba U Kpa lem bad U Khun jong U Ki ia shim bynta lang ha ka jingthaw ia ka pyrthei bad ia kiei kiei baroh ba don ha ka. (Ioannis 1:3; 1 Korinth 8:6; Kolossai 1:16 bad Hebru 1:2). Ia U Mynsiem Bakhuid ruh ngi lah ban shem ha ka Testamen Barim bad Bathymmai.

Ki briew kiba hikai ia kane ka jinghikai ki shim ia ki dkhot na ka Baibl ban pynksan ia kane. Ha ka jingshisha kine ki dkhot ki i kumba ki pynskhem ia ka jinghikai U Sabellius bad ki nongbud jong u. Kawei na kine ki dkhot la shem ha Ioannis 7:37 -39

“Te ha ka sngi kaba khadduh, ka sngi kaba khraw jong ka jingkhawai niam, U Jisu U la ieng, bad U la pyrta bad U da ong, Lada uno uno ruh u sngewsliang, ai ba un wan ha nga ba un dih ruh: (38) jar uba ngeit ha nga, kumba la ong ka jingthoh, ki wah um baim kin iatuid noh na ka dohnud jong u. (39) (Hynrei ia kane u la kren shaphang U Mynsiem ia uba kita ki ban sa ngeit ha u kin sa pdiang: namar um pat shim la ai ia U Mynsiem Bakhuid, naba ym pat shym la pyndonburom ia U Jisu.) (Ioannis 7:37 – 39)

Hato ym shym la don Mynsiem Bakhuid shisha ha shwa ka jingshah rong bad ka jingpyndonburom U Khrist? Katei ka dkhot ka i kumba ka hikai ia kata. Hynrei haba ngi shim kyllum ia ka jingkren ka Baibl, ngi shem ba katei ka dkhot haneng ka don da kawei pat ka jingmut. Te kaei shaphang une U Mynsiem Bakhuid ba khlem pat shym la ai? Kiei ki jinglong jingman jong U Mynsiem bym pat shim la don ha shuwa ban pyndonburom ia U Khrist? Ban jubab ia kine ki jingkylli, ngin ia peit shuwa ia ka kam bad ka jinglong jong U Mynsiem Bakhuid ha ka Testamen Barim ne ha shuwa ka jingpyndonburom U Khrist.

U Mynsiem Bakhuid bad Ka Bor Blei

Nyngkong eh, ngi tip katkum ka jingiashem ha ka artikel “Uei U Mynsiem Bakhuid?” ba U Mynsiem U long ka jingdonryngkat jong U Blei ha baroh ki jaka, ka jinglong, ka jingmut, ka jingsngewthuh, ka jingstad, jingshemphang, ki jingpyrkhat bad kiei kiei kiba kynthup hapoh ka jinglong ba kynja mynsiem jong U Blei. Nalor kine kiba ngi la ia kren, ka Baibl ka iathuh shai ba U Mynsiem Bakhuid U long ruh ka bor U Blei. Haba ki briew ki ioh ia U Mynsiem, ki ioh ruh ia ka bor ban leh ki kambah, iathuhlypa, phohsniew ia ki jingphohsniew bad kumta ter ter. Hangne harum ngan ai ki nuksa na ka Baibl hi ban pynskhem ia kaei kaba nga ong.

Haba U Gabriel u wan sha ka Mary ban pynbna ha ka ia ka jingpun jong ka ia U Jisu, u ong ba kan sa ioh ia U Mynsiem bad kan shah pynsleh da ka bor Ubahakhlieh tam eh.

Lukas 1:35 “Uta u angel te u da iathuh u la ong ha ka, U Mynsiem Bakhuid un wan ha pha, bad ka bor Bahakhlieh tam eh kan kah halor jong pha: namar kata ruh, ia ita iba khuid ia iba yn kha, yn khot U Khun U Blei”

Sa kawei ka nuksa ba biang eh ka dei ha ka jingim U Samson. Ki don kiba lah ban ong ba U Samson u long u briew uba khlaiñ haduh katta katta bad kadei tang na kane ka daw ba u lah ban pynkad ia ka shyntur u sing bad ban pyniap ia ki shihajar ngut ki nong Philistia tang da ka shyieng ngab jong ka kada. Hynrei ka Baibl ka phla ia kawei pat ka jingshisah ha kaba ia dei bad kane.

Ki Nongbishar 14:5,6 “Ynda kumta U Samson u la leit hiar, bad u kpa bad ka kmie jong u sha Timnath: bad u la wan sha ki brisoh waiñ ka Timnath: te, ha khmih, u sing kynraw u la kyrhuh pyrshah ia u, (6) te U Mynsiem U Trai u la wan bor bah halor jong u, bad u la kad ia u kum ba kad ia i khun blang, te ym shym don ei ei ha kti jong u: hynrei um shym la iathuh ia u kpa lane ia ka kmie ia kaba u la leh.”

Ki Nongbishar 15:14,15 “Ynda u la poi sha Lehi, ki Philistia ki la iarisa, haba ki la ia kynduh bad u: te U Mynsiem U Trai u la wan bor bah halor jong u, te kita ki tyllai kiba ha ki kti jong u ki la long kum u saihon ba la thang ha ka ding, bad ki jingkhum ki jong u ki la hap noh na ki kti jong u. (15) Bad u la ioh ia kawei ka shieng ngab thymmai jong ka kadda, te haba u la kner ia la ki kti, u la shim ia ka, bad u la pom da ki shihajar ki briew.”

Ha baroh ar ki jingjia ha ka jingim U Samson, ka Baibl ka iathuh shai ba u la lah ban leh ia kine kiei kiei namar ka bor Blei kaba wan ha u haba U la shah pynsleh da U Mynsiem. Kane kajuh ka bor ka treikam ha ki babun ki breiw ha ka Baibl ban iathuhlypa, ban pynkhiah bad ruh ban pynkhie pat ia ki baiap. Ka long kaba shisha ruh ha ka jingim U Khrist.

Ki Kam 10:38 “Shaphang U Jisu uba na Nasaret, kumno ba U Blei U la pynsleh ia u da U Mynsiem Bakhuid bad da ka bor, uba la iaid kylleng u da leh babha bad u da pynkhiah ia kita baroh kiba la ban shitom da u Soitan: naba U Blei u long ryngkat bad u.”

Bad U Jisu ruh U phla shai ba khlem U Kpa um lah ban leh ei ei ruh em (Ioannis 5:19,30). Kaba mut ba um lah ban leh ia ki kambah khlem ka jingdon ryngkat jong U Kpa lem bad U da uta U Mynsiem ia uba U Kpa u la ai ha U Khun jong U.

Kane ka bor Blei kaba wan hap ha ki briew ha kato ka por ka la pynlah ia ki ban leh ia bun kiei kiei,wat ban ioh ia ka jingstad ban thoh ia ka Baibl. Hynrei kane ka juh ka bor kam shym la lah ban pynlong ia ki briew ban jop ia ka pop.Ngi iohi ia U Dabid uba la thoh ia ki jingrwai Salm bad uba la long uba la jied kyrpang da U Blei hynrei ha ka juh ka por ngi shem ba U Dabid u long u briew uba isih ia ki nongshun jong u da ka jingisih ba janai. (Ki Salm 139:22). Watla U Dabid u ioh ia ka bor ban thoh ia ka Baibl hynrei kane ka juh ka bor kam shym la lah ban pynkylla ia ka mynsiem jong u sha ka dur ka jinglong jong U Blei. Te kaei kaba lah ban ai ia ka jingjop ia u briew halor ka pop? Kaei kaba lah ban pynkylla ia ka mynsiem jong ngi?

Ban ioh ia ka jingjubab, kawei ngi dei ban kynmaw shuwa, ba ka Mynsiem U Blei ka lah ban im wat la ka don shabar ka met jong U. Bad ka Mynsiem jong U ka lah ruh ban ia teh song bad ka mynsiem U Khrist, ki angel bad ki briew ruh. Ha kane ka dur, ka mynsiem u briew ka ia pher na U Mynsiem U Blei. Bad mynba U Khrist u wan long briew, um shym la wan da ka bor Blei ba lah ban don ha man la ki jaka ha kajuh ka por. Te khnang ba U Khrist un lah ban don bad ki synran jong U kat shaba ki leit, ka donkam ia U ban lah ban ioh biang ia kane ka bor na U Kpa. Ba kane kan long kam, ka donkam ba ka mynsiem jong U bad jong U Kpa kin long kawei ha ka rukom bakyrpang bha. Ia kane la pyndep ha ka jingshah pyndonburom U Khrist ha ka sngi Pentacost ha kaba U Blei U la ai biang ha U Khrist ia ka bor Blei ba U ju don lem bad U Kpa naduh ki por bymjukut shuwa ka jingwan long briew ka jong U shane sha pyrthei. Bad haba ki synran bad ki bangeit ha U Khrist ki ioh ia ka jingpynsleh U Mynsiem ha ka sngi Pentakos ki ioh pdiang ia U Kpa bad ka jingim ba jop jong U Khrist ruh. Dei kane ka jingim U Kpa ha ka jinglong Blei bad ka jingim U Khrist ha ka jinglong briew ba la jop ia ka pop ba la pynlong ia Uta U Nongpyntngen, Uba U Khrist U la ban-shi-iai-ban ha ki synran jong U.

Une U Nongpyntngen U dei hi U Mynsiem Bakhuid, ia kata ngam len. Hynrei ka jingiapher hapdeng Une U Mynsiem Bakhuid mynta bad U Mynsiem Bakhuid ha shuwa ka jingshah pyndonburom U Khrist ka long, ba mynta U Mynsiem Um dei shuh tang ka bor ban leh ki kam bah hynrei kaba kham kongsan ka long ba U dei ruh ka jingim U Khrist ba la jop, ha ngi. Ha ka Testamen Barim ngim ju shem ba ka Baibl ka kren shaphang U Mynsiem kum ka Mynsiem U Blei bad ka Mynsiem U Khrist kum ba ngi shem ha ka Testamen Bathymmai. Kane ka long namar ba U Mynsiem Bakhuid ha ka Testamen Barim Um shym don ka jingiapher hangno hangno watla ka dei ka jingshisha ba U Blei U ai ia U Mynsiem lyngba U Khrist. Hynrei ha ka jingwan U Mynsiem mynta pat, ka jingim jong U Kpa ka la iakhleh lang bad kane ka jingim U Khrist kaba la wan long briew bad kaba la jop ia ka pop ha ka doh. Namar kata U Khrist haba U kren shaphang U Nongpyntngen U ong ba u briew uba ieit ia U, U Kpa bad U Khrist Kin ia wan shong ha U.

Ioannis 14:23 “U Jisu U la iathuh bad U la ong ha u, Lada uno uno ruh u ieit ia nga, un sumar ia ki ktien jong nga : te uta U Kpa jong nga un ieit ia U, bad ngin ia wan ha u, bad ngin ia sah bad U.”

Na ka liang U Kpa ngi ioh ia ka bor ban pynkhiah, ban beh ksuid, ban iathuhlypa bad kumta ter ter. Na ka liang U Khirst pat ngi ioh ia ka jingjop halor ka pop. Dei da kane ka jingmut kein ba U Khrist U ong ba yn sa wan uwei pat U Nongpyntngen. (Ioannis 14:16) Bad dei da kane ka jingmut ba U Khrist U ong ba ka long kaba donkam eh na ka bynta ka jingmyntoi jong ki synran ba U hap ban ieh noh ia ki khang ba U Nongpyntngen Un ioh wan ha ki. (Ioannis 16:7). Namar kata, U Mynsiem Bakhuid u long ka Mynsiem jong U Kpa bad U Khun ba la long kawei, ym Uwei pat U longrynieng Uba ka jinghikai “Lai – ha – Uwei” ka hikai.